MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, bazı mevzuatları sayarak CHP’nin, kaydı düşürülen Can Atalay’ın milletvekilliğinin iadesi talebiyle 10 Eylül’de 2. kez TBMM Olağanüstü Genel Kurulu çağrısı yapmasının zaman kaybı olduğunu savundu.
SONER BAHADIR
14 Mayıs 2023 Genel Seçimi’nde Türkiye İşçi Partisi’nden(TİP) Hatay Milletvekili seçildikten sonra 30 Ocak 2024 tarihinde Yargıtay’ın kararı okutularak kaydı düşürülen Can Atalay’ın milletvekilliğine geri dönmesi için CHP tarafından 10 Eylül tarihine yapılan 2. Olağanüstü Genel Kurul çağrısı gündemdeki yerini koruyor.
AKP, Can Atalay için toplanan TBMM’yi kana buladı! Saldırıya uğrayan Şık’a kınama
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, Anayasa Mahkemesi’nin(AYM) Can Atalay’ın Yargıtay kararı TBMM’de okutularak milletvekili kaydının düşürülmesinin “yok hükmünde” olduğuna karar verdiği 22 Şubat 2024 tarihli kararının TBMM Başkanlığı Tezkeresi olarak okunarak Atalay’ın milletvekilliğine geri dönmesi talebiyle olağanüstü genel kurul çağrısı yapacaklarını açıklamıştı.
CHP’li Emir, 2. Atalay oturumu talebinin farkını ve tarihini açıkladı! Baş’tan ziyaret
“KİMSE KENDİ DAVASININ YARGICI OLAMAZ”
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ise bazı yasal mevzuatları sayarak, CHP’nin çağrısının “zaman kaybı” olduğu iddiasında bulundu.
Sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Feti Yıldız şu ifadeleri kullandı:
“CHP, 10 Eylül’de Gazi Meclisi C.Atalay konusunda yeniden olağanüstü toplantıya çağıracakmış.
Anayasa 93. Maddesini ,
içtüzük 7.maddedeki amacı,
Dokunulmazlığın istisnasını, parlamento hukukunu ,
AYM ve Yargıtay’ın görevi ve yetkilerini , kesin hükmü bu arkadaşlara anlatmanın zaman kaybı olduğu görülüyor.
Ağzı kafasından bir karış yukarıda olanların kulağına küpe olsun.
Hukuk devletinde hiç kimse kendi davasının yargıcı olamaz.”
CHP, 10 Eylül’de Gazi Meclisi C.Atalay konusunda yeniden olağanüstü toplantıya çağıracakmış.
Anayasa 93. Maddesini ,
içtüzük 7.maddedeki amacı,
Dokunulmazlığın istisnasını, parlamento hukukunu ,
AYM ve Yargıtay’ın görevi ve yetkilerini , kesin hükmü bu arkadaşlara anlatmanın…— Feti Yıldız (@YildizFeti) August 23, 2024
ANAYASA 93. MADDE
Feti Yıldız’ın saydığı ilk mevzuat olan Anayasa’nın 93. maddesi, TBMM için “Toplanma ve tatil” konusunu düzenliyor.
İlgili maddede şu ifadeler yer alıyor:
“Madde 93 – (Değişik birinci fıkra: 23/7/1995-4121/11 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisi, her yıl Ekim ayının ilk günü kendiliğinden toplanır.
Meclis, bir yasama yılında en çok üç ay tatil yapabilir; ara verme veya tatil sırasında (…) Cumhurbaşkanınca toplantıya çağrılır.
Meclis Başkanı da doğrudan doğruya veya üyelerin beşte birinin yazılı istemi üzerine, Meclisi toplantıya çağırır.
Ara verme veya tatil sırasında toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisinde, öncelikle bu toplantıyı gerektiren konu görüşülmeden ara verme veya tatile devam edilemez.”
Anayasa’nın 93. maddesine göre, TBMM’yi olağanüstü genel kuruluna çağırabilmek için 120 milletvekilinin imza vermesi yeterli.
Murat Emir, TBMM’de temsil edilen bütün muhalefet partileriyle iletişim halinde süreci yürüttüklerini belirtirken, yalnızca CHP’nin 128 milletvekili bulunuyor.
TBMM İÇ TÜZÜĞÜ 7. MADDE
Feti Yıldız’ın saydığı bir diğer mevzuat olan TBMM İç Tüzüğü 7. maddesi de Anayasa’nın 93. maddesindeki konuyu düzenliyor.
“Tatilde veya aravermede toplantı” başlıklı maddede şu ifadeler yer alıyor:
“Madde 7 – (Değişik: 16/5/1996-424 S.Karar/3 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisi, tatil veya ara verme sırasında Cumhurbaşkanı veya Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı tarafından toplantıya çağrılması halinde, belirtilen gün ve saatte toplanır.
(Mülga fıkra: -9/10/2018 – 1200 S.Karar/25 md.)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı doğrudan gerek görürse toplantı çağrı-sına karar verebilir. Üyelerin beşte birinin imzasını taşıyan gerekçeli önergedeki çağrı istemini ise en geç yedi gün içinde yerine getirir.
Bu çağrılarda, toplantı gün ve saatinin ve bu toplantıyı gerektiren konunun belirtilmiş olması şarttır.
Birleşim yeterli çoğunlukla açılabildiği takdirde, Başkan, ilk önce çağrı yazısını okutur ve bu toplantıyı gerektiren konu görüşülür. Konu üzerinde gerekli işlemler tamamlanınca, Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarına devama karar vermediği takdirde, tatile veya ara vermeye devam olunur. Yeterli çoğunluk sağlanamazsa çağrı düşer.”
TBMM İç Tüzüğü 7. maddesine göre de TBMM’yi olağanüstü genel kurula çağırmak için 120 milletvekilinin imzası yeterli.
DOKUNULMAZLIK İSTİSNASI
Anayasa’nın “Yasama dokunulmazlığı” konusunu düzenleyen 83. maddesi, Anayasa’nın 14. maddesinde yer alan durumların yasama dokunulmazlığı kapsamında olmadığı hükmünü içeriyor.
Anayasa’nın “Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması” başlıklı 14. maddesinde şu hükümler yer alıyor:
“Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbiri, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz.
Anayasa hükümlerinden hiçbiri, Devlete veya kişilere, Anayasayla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini veya Anayasada belirtilenden daha geniş şekilde sınırlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak şekilde yorumlanamaz.
Bu hükümlere aykırı faaliyette bulunanlar hakkında uygulanacak müeyyideler, kanunla düzenlenir.”
AYM, Can Atalay hakkında 25 Ekim 2023 tarihinde verdiği “hak ihlali” kararında, Anayasa’nın 14. maddesine aykırılık kararı verme yetkisinin yalnızca TBMM’de olduğunu belirtti.
Atalay gerekçesine itiraz eden Uçum hangi anayasayı savunuyor?
YARGITAY’IN GÖREV VE YETKİLERİ
Anayasa’nın 154. maddesi, Yargıtay’ı tanımlıyor.
Söz konusu maddenin 1. fıkrasında, “Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar” hükümleri yer alıyor.
Yargıtay’ın yapısını düzenleyen kanun ise 2797 sayılı Yargıtay Kanunu.
Yargıtay Kanunu’nun ilk maddesinde de yukarıdaki fıkrada yer alan hükümlere benzer şekilde, “Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme mercii olup, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile bu Kanun ve diğer kanunların hükümlerine göre görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir” hükümleri yer alıyor.
AYM’NİN GÖREV VE YETKİLERİ
Anayasa’nın 153. maddesi, “Anayasa Mahkemesinin kararları” başlığını taşıyor.
Anayasa’nın 153. maddesinin ilk bendinde, “Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir” hükmü yer alıyor.
Aynı maddenin 6. bendinde ise, “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar” hükmü yer alıyor.
AYM Kanunu
AYM’nin yapısını, görev ve yetkilerini düzenleyen kanun ise 6216 sayılı “Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun.”
6216 sayılı kanunun 3. maddesinin 1. bendi, “Mahkemenin görev ve yetkileri” başlığını taşıyor.
Aynı bendin (f) fıkrasında, AYM’ye milletvekilliklerinin düşürülmesi davalarında aykırılık başvurularını karara bağlama yetkisi veriliyor.
Söz konusu bentte şu hükümler yer alıyor:
“Milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasına veya milletvekilliklerinin düşmesine ya da Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların dokunulmazlıklarının kaldırılmasına Türkiye Büyük Millet Meclisince karar verilmesi hâllerinde, ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekilinin Anayasa, kanun veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü hükümlerine aykırılık iddiasına dayanan iptal istemlerini karara bağlamak.”