Yeni “siber” patlatma | İsrail de “yeni aşama”ya geçti | BMGK toplanacak | Can kaybı artıyor | Türkiye’deki risk ne? | Patlatılan cihazlar nerede üretildi?
Lübnan Sağlık Bakanı Firas el-Ebyad, dünkü çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenlerin sayısının 12’ye yükseldiğini açıkladı. Hayatını kaybeden Hizbullah üyelerinin cenaze töreninin düzenlendiği bölgenin yakınlarında bu kez telsizler patlatıldı. 2. patlamada da 20 kişin hayatını kaybetti. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın, üst düzey komutanlardan Fuat Şükür’ün öldürülmesinin ardından yaptığı açıklamasına benzer bir şekilde İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da, saldırıların ağırlık merkezini ülkenin kuzeyindeki Lübnan’a kaydırarak, “yeni aşama”ya geçtiklerini açıkladı. BMGK, patlamalarla ilgili Cuma günü toplanacak. Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, “Çağrı cihazları özelinde Türkiye’de bir risk olmadığını şu an için söyleyebilirim” dedi. Cihazların sahibi olan Tayvanlı Apollo Gold firması ise, patlayan cihazları kendilerinin değil, yetki verdikleri Macar BAC şirketinin ürettiğini açıkladı.
Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, Anadolu Ajansı Editör Masası yayınına katıldı.
Abdülkadir Uraloğlu, Lübnan Hizbullahı mensuplarının kullandığı çağrı cihazlarının patlatılması olayıyla ilgili araştırma yaptıklarını belirtti.
Uraloğlu, “Bizim, siber güvenlik uzmanı arkadaşlarımızla konuyu tartışıyoruz. Anlamaya çalışıyoruz. İşte o görüntülerden cihazların tam neler olduğunu çıkarmaya çalışıyoruz” dedi.
Abdülkadir Uraloğlu ayrıca çağrı cihazlarının Türkiye’de neredeyse hiç kullanılmadığını belirerek bu konuda bir tehlike olmadığı değerlendirmesinde bulundu.
Uraloğlu, “Neredeyse hiç kullanılmıyor noktasında. Cep telefonları çıkmadan önce ya da yeterince yaygınlaşmadan önce vardı. Kullanılmadığını genel anlamda söyleyebilirim. Dolaysıyla bu çağrı cihazları özelinde Türkiye’de bir risk olmadığını şu an için söyleyebilirim” şeklinde konuştu.
ÖLÜ SAYISI ARTTI
Lübnan Sağlık Bakanı Firas el-Ebyad, dün yaşanan çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenlerin sayısını 12 olarak açıkladı.
Al Jazeera’nin aktardığına göre Firas el-Ebyad, “Şu ana kadar şehit sayısı 2’si çocuk 12’dir. Ağır yaralıların sayısı ise 300’e ulaştı” bilgilerini paylaştı.
CENAZE TÖRENİNDE YENİ “SİBER” PATLAMA
Lübnan Haber Ajansı NNA’ya göre, Lübnan’ın başkenti Beyrut’un güneyindeki Dahiye Mahallesi’nde, dünkü çağrı cihazı patlamasında öldürülen Hizbullah üyelerinin cenaze töreninin yapıldığı alanın yakınlarında telsiz cihazlarında patlamalar meydana geldi.
Lübnan Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, telsizlerin patlaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiği 450’den fazla kişinin yaralandığı aktarıldı.
Güneş panelleri patladı, BM Barış Gücüne saldırı
Ulusal Haber Ajansı’nın haberine göre, Lübnan’ın güneyindeki el-Zehrani kasabasında çok sayıda güneş enerjisi sistemi insanların evlerinde patladı ve en az bir kız çocuğu yaralandı.
Patlayan güneş panelleri, parmak izi okuyucuları ve diğer cihazların fotoğrafları sosyal medyada dolaştı, ancak bunların kendiliğinden mi patladığı yoksa patlayan telsizlerin yakınında mı olduğu belirsizdi. Sağlık görevlileri yaralıları etkilenen bölgelerden tahliye etmek için acele ederken, bir grup adam Güney Lübnan’daki Sur şehrinden geçen bir BM barış gücü (Unifil) devriyesine saldırdı .
Lübnan’ın güneyindeki bir şehrin ana caddelerinden birinin kenarında iki Unifil zırhlı personel taşıyıcıya taş atan adamlar görülüyor.
Unifil sözcüsü Andrea Teneti The Guardian’a şunları söyledi:
Durum şu anda kontrol altında. Lübnan silahlı kuvvetleri müdahale etti ancak bu hareket özgürlüğümüzün ciddi bir ihlalidir.
Olayda can kaybı yaşanmazken, maddi hasar meydana geldiği belirtildi.
İSRAİL DE “YENİ AŞAMA”YI BAŞLATTI
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, saldırıların ağırlık merkezinin ülkenin kuzeyindeki Lübnan’a kaydırıldığını ve “yeni aşama”ya geçtiklerini açıkladı.
İsrail Ordu Radyosu, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın Ramat David kampında yaptığı konuşmada “ağırlık merkezinin kuzeye kaydığını ve savaşta yeni bir aşamanın başlangıcında olduklarını” söylediğini aktardı.
Nasrallah, 1 Ağustos’ta “Yeni aşama” demişti
Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, üst düzey komutanı Fuat Şükür’ün 30 Temmuz 2024 tarihinde İsrail saldırısında öldürülmesinin ardından 1 Ağustos 2024 tarihinde düzenlenen cenaze törenine videolu bir mesaj göndermişti.
Hasan Nasrallah burada, “Sadece bir destek cephesi olmanın ötesine geçtik. Bu tüm cephelerde açık bir savaş. Yeni bir aşamaya girdik” demişti.
Nasrallah, Şükür’ün öldürülmesinden sonra “Yeni aşama”ya işaret etti
Irak’tan İHA fırlatıldı: Sirenler çaldı
İsrail Savunma Kuvvetleri(IDF), Irak’tan uçuşa geçen bir İnsansız Hava Aracı’nın(İHA) İsrail Hava Kuvvetleri(IAF) tarafından engellendiğini açıkladı.
IDF’nin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Irak’tan fırlatılan bir İHA, Celile Denizi bölgesi üzerinde IAF savaş uçakları tarafından durduruldu. Durdurma sırasında şarapnel düşme ihtimali üzerine roket ve füze sirenleri çalındı” ifadeleri kullanıldı.
⭕️A UAV launched from Iraq was intercepted by IAF fighter jets over the Sea of Galilee area. Rocket and missile sirens were sounded following the possibility of falling shrapnel from the interception. pic.twitter.com/vwA1KzJ45w
— Israel Defense Forces (@IDF) September 18, 2024
BMGK TOPLANACAK
Anadolu Ajansı’nın aktardığına göre, Birleşmiş Milletler(BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Lübnan ve Suriye’deki olayların ardından alarma geçtiklerini belirterek, tüm taraflara gerginliğin yayılmasını engellemek için itidal çağrısında bulundu.
The Guardian’ın aktardığına göre BM Güvenlik Konseyi, Lübnan’daki patlamaları görüşmek üzere 20 Eylül Cuma günü toplanacak.
Bu ay konseyin dönem başkanlığını yürüten Slovenya’daki BM Büyükelçisi Samuel Žbogar, toplantının Arap ülkeleri adına Cezayir tarafından talep edildiğini söyledi.
Savaş hazırlığı çağrısı yapılmıştı
Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Lübnan’da durumun endişe verici olduğunun altını çizerek, İsrail’in Hizbullah’a karşı muhtemel savaşına karşı hazırlıkların yapılması çağrısında bulunmuştu.
PATLATILAN CİHAZLARIN MODELLERİ
Lübnan’da dün patlatılan çağrı cihazı modellerinin ikisi ABD, biri ise Tayvan menşeli şirketler tarafından üretilmiş ürünler.
Cihazlardan biri, ABD menşeli ve 1900’lerin başından bu yana telefon ve diğer iletişim cihazlarını üreten Motorola’ya ait.
Ancak olayın yaşandığı günün akşamına kadar, Hizbullah mensuplarının üzerinde patladığı veya hasar aldığı teyit edilmiş, doğrudan Motorola markası görünen çağrı cihazlarının görselleri sosyal medyada dolaşıma girmedi.
Yine Motorola’ya bağlı “Teletrim” markalı cihaz paylaşımları yapılmasına karşın bu görsellerin sağlam cihazlara ait olduğu fark edildi.
Sosyal medyada paylaşılan son cihaz ise Tayvan menşeli “Apollo Gold” şirketi tarafından üretilen ve Hong Kong menşeli “Apollo Systems HK” şirketi tarafından satılan “Gold Apollo Rugged Pager AR924” model ürün.
Paylaşımlarda parçalanmış ancak model bilgileri okunabilen Apollo marka çağrı cihazlarının görselleri yer aldı.
Anadolu Ajansı’nın aktardığına göre, Apollo Systems HK, resmi internet sitesinde, dijitalleşen sağlık sektörü ve bakım tesislerinde olmak üzere dünya çapında birçok sektöre çağrı cihazı ve iletişim sistemleri sağladığını belirtiyor.
Şirket ayrıca, sağlık çalışanları, müşteriler ve yöneticilere uluslararası alanda güvenilir iletişim, sistem tasarımı ve ağ destekli çözümler sunduğunu bildiriyor.
Öte yandan söz konusu şirketler, bu cihazlarının satışını cep telefonları ve internetin yaygınlaşması nedeniyle uzun süre önce durdurdu. Buna karşın bu modellerin ikinci el satışları olduğu görülüyor.
TAYVANLI ŞİRKET: BİZ ÜRETMEDİK
Çağrı cihazlarını üreten Tayvanlı şirketin yetkilisi, patlayan cihazları kendilerinin üretmediğini lisans verdikleri Budapeşte’deki bir firmanın ürettiğini duyurdu.
Patlayan çağrı cihazlarının Tayvan’daki üreticisi Gold Apollo, bugün basına yaptıkları açıklamada cihazları kendilerinin üretmediğini duyurdu. Gold Apollo Şirketi Başkanı Hsu Ching-kuang basın toplantısında, Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de bulunan BAC Consulting isimli şirketi, 3 yıl önce kendi markaları altında çağrı cihazını üretmek için yetkilendirdiklerini ifade etti. Hsu Ching-kuang bugünkü basın toplantısında ” Apollo Gold Corporation, BAC ile uzun vadeli bir özel etiket yetkilendirmesi ve bölgesel acente işbirliği kurmuştur. Anlaşmaya göre, BAC’ye belirli bölgelerde ürün satışı için markamızı kullanma yetkisi veriyoruz, ancak ürünlerin tasarımı ve üretimi tamamen BAC tarafından gerçekleştiriliyor.
Demirören Haber Ajansı’nın aktardığına göre Hsu Ching-kuang, “AR-924 çağrı cihazı ile ilgili olarak medyada çıkan son haberlere ilişkin olarak, bu modelin BAC tarafından üretildiğini ve satıldığını açıklığa kavuşturuyoruz. Biz sadece marka yetkisi veriyoruz ve bu ürünün tasarımı veya üretimiyle hiçbir ilgimiz yok. Her zaman ilgili düzenlemelere bağlı kalıyor ve ortaklarımızla şeffaf ve uyumlu bir işbirliği sürdürüyoruz” ifadelerini kullandı.
Açıklama şu şekilde:
“Apollo Gold Corporation, BAC ile uzun vadeli bir özel marka yetkilendirmesi ve bölgesel acente iş birliği kurmuştur. Anlaşmaya göre, BAC’ye belirli bölgelerde ürün satışları için marka ticari markamızı kullanma yetkisi veriyoruz, ancak ürünlerin tasarımı ve üretimi tamamen BAC tarafından gerçekleştiriliyor.
AR-924 çağrı cihazıyla ilgili son medya raporlarına ilişkin olarak, bu modelin BAC tarafından üretildiğini ve satıldığını açıklığa kavuşturuyoruz. Biz yalnızca marka ticari marka yetkilendirmesi sağlıyoruz ve bu ürünün tasarımı veya üretimiyle hiçbir ilgimiz yok. Her zaman ilgili düzenlemelere uyuyoruz ve ortaklarımızla şeffaf ve uyumlu iş birliği sürdürüyoruz.”
BM: ENDİŞE VERİCİ BİR TIRMANIŞA İŞARET EDİYOR
Birleşmiş Milletler Lübnan Koordinatörlüğü Ofisi yetkilisi Jeanine Hennis-Plasschaert, yaşanan patlamayı, “Son derece endişe verici bir tırmanışa işaret ediyor” şeklinde yorumladı.
Demirören Haber Ajansı’nın aktardığına göre, tarafları savaşçı söylemden kaçınmaya davet eden Jeanine Hennis-Plasschaert, “Binlerce kişinin, çoğu kritik olmak üzere, yaralanmasına ve çocuklar da dahil olmak üzere en az dokuz kişinin ölümüne neden olan Lübnan’daki saldırıyı kınıyorum. Uluslararası insani hukuka uygun olarak, ilgili tüm aktörlere sivillerin hedef olmadığını ve her zaman korunmaları gerektiğini hatırlatıyoruz. Tek bir sivil zayiat bile çok fazladır. Bugünkü gelişmeler, zaten kabul edilemez derecede değişken bir bağlamda son derece endişe verici bir tırmanışa işaret ediyor. Saldırının tam etkisi hala ortaya çıkmamışken, ilgili tüm aktörleri kimsenin göze alamayacağı daha geniş bir yangını tetikleyebilecek herhangi bir eylemden veya savaşçı söylemden kaçınmaya çağırıyorum” şeklinde konuştu.
İRAN: KÜRESEL GÜVENLİĞİ TEHDİT EDİYOR
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, yaptığı yazılı açıklamada, Lübnan’daki terör eylemlerinin, başta uluslararası insancıl hukuk olmak üzere uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti.
Olayı, “Lübnan vatandaşlarını hedef alan katliam örneği” olarak niteleyen Nasır Kenani, İsrail’in, Filistin ile Lübnan başta olmak üzere bölgedeki terör eylemleriyle bölgeyi, uluslararası barış ve küresel güvenliği tehdit ettiğini vurguladı.
Anadolu Ajansı’nın aktardığına göre Kenani, “Bu nedenle bu rejimin terör eylemleri ve onun yol açtığı tehditlerle yüzleşmek açık bir zorunluluktur. Uluslararası toplum, suçlu siyonist yetkililerin işledikleri suçlara karşılık cezasız kalmasıyla başa çıkmak için derhal harekete geçmelidir.” ifadelerini kullandı.
Lübnan hükümeti ve halkına taziye ve dayanışma dileklerini ifade eden Kenani, patlamalarda yaralanan İran’ın Beyrut Büyükelçisi Mucteba Emani dahil olmak üzere tüm yaralılar için şifa diledi.
Kenani, İran’ın Lübnan’a her türlü yardımı sağlamaya hazır olduğunu ifade etti.