TELE1 yayınında Şam’dan bağlanan Prof. Dr. Mehmet Yuva, HTŞ’nin işgali sırasında bölgedeki gelişmeleri analiz etti. Ayşen Şahin’in sorularıyla şekillenen programda, Türkiye’nin Suriye politikası, bölgesel dengeler ve uluslararası güçlerin etkileri detaylı şekilde ele alındı.

TÜRKİYE’NİN SURİYE POLİTİKASINDAKİ EN DOĞRU ADIM NE OLABİLİRDİ?

Ayşen Şahin, Türkiye’nin Suriye krizinde nasıl bir yol izleyebileceğini sordu. Şahin, mevcut iktidarın yirmi yıllık siyasi geçmişiyle krize adım adım yaklaştığını vurguladı. Şu soruyu yöneltti:

“Eğer Türkiye’de tamamen farklı bir teknokrat yönetim olsaydı, alınabilecek en doğru karar ne olurdu?”

Mehmet Yuva, bu soruyu yanıtlarken özellikle bölgesel güçlerin etkilerine dikkat çekti. Büyük Ortadoğu Projesi’nin uygulanışını ele aldı. Şu ifadeleri kullandı:

“Bu proje, ABD ve İsrail’in planladığı şekilde ilerledi. Ancak, bölge ülkeleri birleşebilseydi önlenebilirdi.”

ORTAK CEPHE NEDEN KURULAMADI?

Prof. Dr. Yuva, bölge ülkelerinin dayanışma eksikliğine vurgu yaptı. Özellikle Rusya, İran ve Çin’in stratejik hatalarının altını çizdi. Şu değerlendirmede bulundu:

“Rusya, Ukrayna krizinde Suriye’yi feda etti. İran, Suriye’yi kaybederek Filistin ve Güney Lübnan’daki gücünü yitirdi. Dahası, Çin de bu bölgenin stratejik önemini ihmal etti.”

Yuva, bu bağlamda bölge devletlerinin birleşmesi gerektiğini belirtti. Ancak, siyasi rekabetin ve dış aktörlerle yapılan pazarlıkların bu çabaları baltaladığını ifade etti. Şöyle konuştu:

“Bölge ülkeleri, Amerika ve Avrupa ile uzlaşmaya çalışarak, stratejik zararların önünü açtı.”

HTŞ VE CULANİ’NİN KISITLARI

HTŞ’nin Suriye üzerindeki kontrolüne dair çarpıcı açıklamalar yapıldı. Yuva, HTŞ lideri Culani’nin programının Suriye toplumu için uygun olmadığını vurguladı. Şu değerlendirmeyi yaptı:

“HTŞ’nin programı, Suriye halkının geniş kesimlerinden kabul görmeyecek. Laik Sünniler, Aleviler, Kürtler ve Süryaniler seküler yaşamdan vazgeçmeyecek.”

Ayrıca, Lazkiye’deki son duruma dikkat çekti. Alevilerin ortak deklarasyon yayımladığını ifade etti ve şu değerlendirmede bulundu:

“Eğer HTŞ polisi vaatlerini yerine getirmezse, isyanlar kaçınılmaz hale gelir. Ancak Colani uzlaşmaya giderse, HTŞ hızla parçalanır.”

ULUSLARARASI GÜÇLERİN BEKLENTİLERİ

Yuva, uluslararası aktörlerin bölgedeki etkilerini ayrıntılı biçimde ele aldı. Özellikle Türkiye, ABD, İsrail ve Suudi Arabistan’ın HTŞ üzerindeki baskısını vurguladı. Şöyle konuştu:

“HTŞ, şu anda herkese tavizler vererek denge kurmaya çalışıyor. Fakat bu yöntem sürdürülebilir değil.”

Mehmet Yuva’nın kapsamlı analizleri, bölgedeki dinamikleri anlamak için önemli bir zemin oluşturdu. Dahası, programda kullanılan ifadeler, bölgedeki siyasi çalkantıların çok yönlü bir okumasını sundu.

abcpolitik.com