Donald Trump’ın ABD’nin 47. başkanı seçilmesinin ardından emtia piyasasında sert dalgalanmalar ve ürün bazlı ayrışmalar yaşanıyor. Tarım ürünleri, bu dalgalanmaların başlıca etkilediği gruplar arasında yer alıyor.

İklim ve hava durumu, tarım grubunda işlem gören ürünlerin fiyatlarında ani yükselişlere neden oluyor. ABD’de faaliyet gösteren Intercontinental Exchange borsasında kakao fiyatları, ton başına 12 bin 931 dolara çıkarak tarihi zirveyi gördü. Kakao fiyatları, yıl başından bu yana yüzde 200’ün üzerinde artış kaydetti.

ARZA YÖNELİK ENDİŞELER FİYATLARI ARTIRIYOR

Batı Afrika’daki olumsuz hava koşulları, mahsullerde büyük kayıplara yol açıyor. Fildişi Sahili ve Gana’daki zayıf üretim, kakao fiyatlarının yükselmesinde başlıca neden olarak öne çıkıyor. Analistler, küresel kakao stoklarının 2024/25 sezonunda açık vereceğini öngörüyor.

Fildişi Sahili’nde kötü kalite nedeniyle ihracatçıların kakao çekirdeklerini reddetmesi, küresel arzı daha da sıkıntıya sokuyor. Ülkedeki hasat azalması da fiyatların artmasına katkı sağlıyor.

AVRUPA PARLAMENTOSU KARARLARI VE ETKİLERİ

Avrupa Parlamentosu (AP), orman alanlarına zarar verilerek üretilen ürünlerin Avrupa Birliği’ne ithalatını engelleyecek kuralları 1 yıl erteledi. Bu karar, kakao fiyatlarındaki yükselişi destekleyen unsurlardan biri oldu.

KAKAO FABRİKALARINDA ÜRETİM KRİZİ

Fildişi Sahili ve Gana’daki büyük kakao fabrikaları, artan tohum maliyetlerini karşılamakta zorlanıyor. Bu durum, üretimlerin kısılması veya durdurulması kararlarını beraberinde getirdi. Uzun süreli kuraklık ve şiddetli yağmurlar gibi hava koşulları ile bitki hastalıkları, mahsulleri olumsuz etkiliyor.

CSSVD virüsü, kakao ağaçlarının ölümüne neden olarak üretim kayıplarını artırıyor. Fildişi Sahili’nde kakao satışlarına getirilen kısıtlamalar, arzın sıkılaşacağı endişelerini büyütüyor.

HARMATTAN RÜZGARLARI VE TESLİMAT SORUNLARI

Batı Afrika’da Harmattan rüzgarlarının etkisiyle kakao hasadı tehlikeye giriyor. Fildişi Sahili’nde limanlara gelen ürün miktarının azalması, fiyat artışına neden oluyor. Gana, mahsulün kötü olması nedeniyle 350 bin ton kakao çekirdeği teslimatını gelecek sezona ertelemeyi planlıyor.

Ganalı çiftçilerin kakao çekirdeklerini komşu ülkelere kaçırarak daha yüksek fiyatla satması, piyasada yeni bir fiyat artışını tetikliyor.

UZMANLARDAN KRİTİK DEĞERLENDİRMELER

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:

“Kakao fiyatlarında son dönemde yeniden bir yükseliş eğilimi görüyoruz. Fiyatlar, üretici için yükselmese de tüketici için artmaya devam ediyor.”

Ergezen, Batı Afrika’nın dünya kakao üretiminin yüzde yetmişini gerçekleştirdiğini belirterek şunları söyledi:
“Rekolteye yönelik endişeler ve hava koşulları fiyatları artırıyor. Küçük ölçekli çikolata şirketleri ham madde temininde zorlanıyor. Bu da fiyatların rekor seviyelere çıkmasına yol açıyor.”

Uzmanlar, gelecek sezon kakao üretiminde artış beklentisine rağmen piyasada türbülans yaşanabileceği uyarısında bulunuyor. Yatırımcıların fiyat dalgalanmalarına karşı dikkatli olmaları gerektiği belirtiliyor.

abcpolitik.com