ABC POLİTİK HABER MERKEZİ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), toplu taşıma maliyetlerine sunduğu sübvansiyon desteğiyle dikkat çekiyor. İstanbul’da toplu taşıma ücretlerine yönelik yeni zam oranı teklifi, UKOME ocak toplantısında yüzde 46,09 olarak sunuldu ancak kabul edilmedi. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün, yeni zam oranının alt komisyonlarda tekrar değerlendirileceğini açıkladı. Bu süreçte, İBB’nin her bir yolcu için sağladığı sübvansiyon miktarı 25,7 TL’yi buldu.

TOPLAM SÜBVANSİYON MİKTARI 35,7 MİLYAR TL’YE ULAŞTI

İBB’nin toplu taşıma sübvansiyonu son 6 yılda yüzde 2000 oranında artarak 2018’deki 1,7 milyar TL’den 2024 yılı itibarıyla 35,7 milyar TL’ye yükseldi. Bu artış, toplu taşıma hizmetlerinin maliyetini dengelemek için gerekli oldu. İETT’nin yolcu başına maliyeti ise 2018’de 3,4 TL seviyesindeyken 2024 yılında 36,2 TL’ye çıktı. Bu maliyet artışı, ekonomik krizin etkileri ve akaryakıt fiyatlarındaki yükselişle daha da belirgin hale geldi.

SOSYAL BELEDİYECİLİK UYGULAMALARI DEVAM EDİYOR

İBB, sosyal belediyecilik anlayışıyla vatandaşlara destek olmayı sürdürüyor. Çeşitli projeler ve uygulamalarla toplu taşımayı herkes için daha erişilebilir hale getirdi.

• Ücretsiz ulaşım destekleri: 0-4 yaş arası çocuğu olan annelere ve iş arayanlara ücretsiz ulaşım uygulamaları sunuldu.
• Özel Taşımacılık Otobüsleri’nin entegrasyonu: Özel taşımacılık araçlarının İETT standartlarına uyum sağlaması için yeni ödeme modelleri devreye alındı.

Bu projeler, hem sosyal faydayı artırdı hem de ulaşım hizmetlerine erişimi kolaylaştırdı.

MAZOT FİYATLARINDAKİ ARTIŞ YÜK GETİRİYOR

Akaryakıt fiyatlarındaki artış, toplu taşıma maliyetlerini daha da yukarı çekti. 2023 Ağustos ayında 1 litre mazot 22 TL iken, 2025 Ocak ayında bu rakam 44,74 TL’ye yükseldi. Yüzde 131,5 oranındaki artış, İBB’nin toplu taşıma maliyetlerini karşılamasını daha da zorlaştırdı. İETT’nin 2018 yılında akaryakıt harcaması 473 milyon TL seviyesindeyken, 2024 yılı itibarıyla bu rakam yüzde 1050 artışla 5,43 milyar TL’ye çıktı.

İETT’NİN MALİYETLERİ HIZLA YÜKSELİYOR

İETT, İstanbul genelinde günlük 832 hatla yaklaşık 5 milyon yolculuk gerçekleştiriyor. Ancak maliyetlerdeki artış, kurumu finansal açıdan zorluyor. 2018’de yolcu başına maliyet 3,4 TL iken, bu rakam yüzde 965 artışla 2024 yılında 36,2 TL’ye çıktı. Bu oran, toplu taşıma hizmetlerinin ekonomik sürdürülebilirliği için ciddi bir risk oluşturuyor.

TOPLU TAŞIMA FİYATLARI TARİHİN EN DÜŞÜK MALİYET KARŞILAMA ORANINDA

İstanbul’daki toplu taşıma ücretleri, geçmiş yıllara kıyasla tarihinin en düşük maliyet karşılama oranına geriledi. Bir tam biletin geçmişte 1 dolara eşit olduğu dönemde, bugün 20 TL yalnızca 0,57 dolara denk geliyor. Bu durum, artan maliyetler ve döviz kuru farkları nedeniyle İBB’nin mali yükünü daha da ağırlaştırdı.

İBB’DEN SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM İÇİN GAYRET

İBB, artan maliyetlere rağmen toplu taşıma hizmetlerini uygun fiyatlarla sunmak için sübvansiyon desteğini artırmaya devam ediyor. İstanbul’un toplu taşıma ücretleri, diğer büyükşehirlerle kıyaslandığında hala daha düşük seviyede bulunuyor. Ancak ekonomik kriz ve akaryakıt maliyetlerindeki artışlar, sürdürülebilirlik açısından ciddi bir tehlike oluşturuyor. İBB’nin 2018’de 1,7 milyar TL olan sübvansiyon desteği, 2024 yılında 35,7 milyar TL’ye ulaşarak yüzde 2000 oranında arttı.

Sosyal belediyecilik projeleri kapsamında, İBB’nin sağladığı destekler ve uygulamaları, vatandaşların toplu taşıma hizmetlerine daha kolay erişmesini sağlarken, bu alandaki maliyet artışları yönetimi finansal olarak zorluyor.