ABD Başkanlık Seçimi’ni kazanan ve başkanlıkta 2. dönemine hazırlanan Donald Trump, önce Panama Kanalı’nın sonra da Grönland’ın kontrolünün ABD’de olması gerektiğini savundu.
KAYNAK: AA & WIKIPEDIA – DERLEME: ABC POLİTİK HABER MERKEZİ
ABD’de 5 Kasım 2024 tarihinde yapılan Başkanlık Seçimi’ni kazanan ve 20 Ocak 2025 tarihinde göreve başlayacak olan Donald Trump, toprak talepleriyle gündemde.
Donald Trump, eski ABD Başkanı Jimmy Carter’ın dönemin Panama Ulusal Muhafızları Komutanı Ömer Torrijos ile 7 Eylül 1977’de imzalanan ve 31 Aralık 1999 tarihinden itibaren Panama Kanalı’nın kontrolünün Panama devletine geçmesini öngören Torrijos-Carter Antlaşmaları’nın Jimmy Carter’ın Panama ile işbirliğinin simgesi olarak yapıldığını fakat Kanal’da fahiş ücret tarifesi uygulandığını savundu ve “Ülkemize yönelik tam anlamıyla soygun, derhal sona ermelidir” dedi.
Trump, Panama Kanalı’nın Panama devletine devrini “cömert bir jest” olarak niteledi ve bu jestin ahlaki ve yasal ilkelelerine uyulmaması durumunda Panama Kanalı’nın ABD’ye tam olarak ve hiçbir itiraz olmaksızın geri verilmesini isteyeceklerini söyledi.
PANAMA’DAN RET
Donald Trump’ın Panama Kanalı’na yönelik açıklamalarına yanıt veren Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, Panama Kanalı ve ona bağlı tüm alanların Panama’ya ait olduğunu ve bu durumun bir egemenlik meselesi olmasından dolayı herhangi bir pazarlık konusu olmadığını söyledi.
Jose Raul Mulino, Trump’ın eleştirdiği tarifelerin keyfi şekilde değil; piyasa koşulları, uluslararası rekabet, işletme maliyetleri ve bakım ve modernizasyon ihtiyaçları gibi kriterlerle belirlendiğini belirtti.
PANAMA KANALI
Atlas Okyanusu ve Büyük Okyanus’u birbirine bağlayan Panama Kanalı’nın inşasına, 1881 yılında Fransa tarafından başlandı ve 4 Mayıs 1904 tarihinde ABD tarafından proje devralındı. 77 kilometre uzunluğundaki Kanal, 15 Ağustos 1914 tarihinde hizmete girdi. 2019 yılı raporlarına göre Kanal’ın Panama bütçesine toplam 2 milyar 889 milyon dolar, doğrudan ise 1 milyar 786 milyon dolar katkı sağladı.
Panama Kanalı Yönetimi verilerinde 2023 yılında ABD’nin Kanal’ı kullanarak yaklaşık 125,6 milyon dolar tutarında yük ihraç ettiği bilgisi yer aldı.
İKİNCİ HEDEF: GRÖNLAND
Donald Trump’ın ikinci hedefi ise Danimarka’ya bağlı özerk bölge olan Grönland oldu.
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Trump, “Ulusal güvenlik ve dünya genelinde özgürlük için” ABD’nin Grönland’ın mülkiyetini ve kontrolünü alması gerektiğini savundu.
100 MİLYON DOLAR ÖNERİLMİŞTİ
Grönland, 1979 yılında Danimarka’dan özerkliğini kazanmış fakat dışişleri, güvenlik ve mali konularda halen Danimarka’ya bağlı.
Dönemin ABD Başkanı Harry Truman tarafından uranyum, altın, petrol ve doğalgaz rezervleri açısından zengin olan Grönland’ı satın almak için 1946 yılında Danimarka’ya 100 milyon dolar değerinde altın teklif etmişti.
Truman’ın teklifi kabul görmezken, Donald Trump, başkanlığının ilk döneminde 2019 yılında yeniden Grönland’ı satın almak istediklerini belirtmiş ve bu durum ABD ile Danimarka arasında diplomatik gerilime neden olmuş, Trump bu nedenle Danimarka ziyaretini iptal etmişti.