Avrupa Konseyi, Rus doğal gazı ithalatının aşamalı olarak durdurulmasına yönelik düzenleme taslağı hakkındaki müzakere pozisyonu üzerinde anlaşmaya vardı. Bu karar, Rusya'nın gaz arzını silah haline getirdiği iddiası üzerine, Avrupa Birliği’nin(AB) Rus enerjisine bağımlılığı sona erdirmeyi amaçlayan REPowerEU yol haritasının merkezi bir parçasını oluşturuyor.
Kabul edilen düzenleme, Rusya'dan hem boru hattı gazı hem de Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) ithalatına yönelik yasal olarak bağlayıcı, kademeli bir yasak getiriyor ve 1 Ocak 2028'den itibaren tam bir yasak uygulanacak.
ANA DEĞİŞİKLİKLER
Konsey'in anlaşması, yasak için iddialı bir sinyal verirken, AB'nin arz güvenliğini korumak için bazı geçiş düzenlemeleri içeriyor:
1. Mevcut Sözleşmeler İçin Geçiş Aşaması
* Rus gazı ithalatının 1 Ocak 2026'dan itibaren yasaklanacağı doğrulandı.
* Kısa Vadeli Sözleşmeler: 17 Haziran 2025'ten önce yapılan kısa vadeli sözleşmeler 17 Haziran 2026'ya kadar devam edebilecek.
* Uzun Vadeli Sözleşmeler: Uzun vadeli sözleşmeler ise 1 Ocak 2028'e kadar geçerli olacak.
* Mevcut sözleşmelerde değişiklik yapılmasına yalnızca dar operasyonel amaçlar için izin verilecek ve hacim artışına yol açamayacak. Denize kıyısı olmayan üye devletler için bazı esneklikler tanındı.
2. Gümrük İşlemleri ve Ön İzin Rejimi
* Konsey, Rus dışı gaz ithalatı için gümrük yükümlülüklerini kolaylaştırdı.
* Yasağın uygulanmasını sağlamak için hem Rus hem de Rus olmayan gaz ithalatı ön izin rejimine tabi tutulacak:
* Rus Gazı İthalatları: Girişten en az bir ay önce gerekli bilgiler sunulmalı.
* Rus Olmayan Gaz İthalatları: Girişten en az beş gün önce kanıt sunulmalı.
Karışık LNG Kargolarında: Sadece Rus olmayan miktarların AB'ye girmesine izin verilecek.
3. Ulusal Çeşitlendirme Planları
Tüm üye devletlerin, gaz arzlarını çeşitlendirmeye yönelik önlemleri özetleyen Ulusal Çeşitlendirme Planları sunması gerekecek.
Artık doğrudan veya dolaylı olarak Rus gazı ithal etmediğini kanıtlayabilen üye devletler bu zorunluluktan muaf tutulacak.
Rus petrolü ithal eden üye ülkeler de aynı planı sunmak zorunda olacak, zira bu ithalatın da 1 Ocak 2028'e kadar durdurulması hedefleniyor.
AP’DE GÖRÜŞÜLECEK
AB liderleri, Mart 2022'deki Versailles Deklarasyonu'nda Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığı aşamalı olarak sonlandırma konusunda anlaşmışlardı. Rus gazı, 2025'te AB ithalatının tahmini %13'ünü oluşturmaya devam ediyor ve bu durum önemli riskler taşıyor.
Konsey, anlaşmaya vardığı bu pozisyonu, nihai metin üzerinde anlaşmaya varmak amacıyla Avrupa Parlamentosu(AP) ile müzakerelere başlamak üzere kullanacak.
EU energy ministers reached an agreement to gradually phase out remaining natural gas imports from Russia with a full ban in place by 1 January 2028.
— EU Council (@EUCouncil) October 20, 2025
The final text will now be discussed with the European Parliament.
→ https://t.co/2ileL85McL#TTE