AKP iktidarı, emeklilere verilen bayram ikramiyesini 3.000 liradan 4.000 liraya çıkardı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bütçeye 30 milyar lira ek yük getireceğini savundu. Ancak ekonomistler, bu artışın emeklilerin yaşadığı ekonomik sıkıntıyı hafifletmeye yetmeyeceğini belirtti. Türkiye’deki yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı, emeklilerin alım gücünü her geçen gün düşürüyor.
EMEKLİ MAAŞLARI ASGARİ ÜCRETE ORANLA ERİDİ
Ekonomistler, emekli maaşlarının asgari ücrete oranla hızla düştüğünü vurguluyor. 2002 yılında en düşük emekli aylığı, asgari ücretin 1,5 katına denk geliyordu. 2024 itibarıyla bu oran yüzde 65,46’ya geriledi. Yıllar içinde maaşlara yapılan zamlar, enflasyon karşısında yetersiz kaldı. 2018 yılında 1000 lira olarak ödenen bayram ikramiyesi, o dönemde 220 dolara karşılık geliyordu. Bugün 4.000 liraya çıkarılan ikramiye, sadece 109 dolara denk geliyor. Eğer dolar bazında değer kaybı yaşanmasaydı, ikramiyenin 8.159 lira olması gerekiyordu.
TÜİK VERİLERİNE TEPKİ: GERÇEK ENFLASYON GİZLENİYOR
TÜİK’in açıkladığı enflasyon verileri, emeklilerin maaş kayıplarını artırıyor. Eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir’in mahkemeye sunduğu rapora göre, TÜİK’in hesaplamaları gerçeği yansıtmıyor. İstanbul Ticaret Odası’nın enflasyon oranı ile TÜİK verileri arasında yüzde 31’lik bir fark bulunuyor. Eğer TÜİK gerçek enflasyonu açıklasaydı, en düşük emekli maaşı 18.954 lira olacaktı. En düşük memur maaşı 53.820 lira, en düşük memur emeklisi maaşı ise 28.890 lira seviyesine ulaşacaktı.
EMEKLİLER GEÇİNEMİYOR, AÇLIK SINIRININ ALTINDA YAŞIYOR
Türk-İş’in Şubat ayı verilerine göre, açlık sınırı 23.324 lira olarak açıklandı. Ancak en düşük emekli maaşı 14.469 lirada kaldı. Aradaki fark 8.855 lirayı buldu. Emekliler, bu gelirle temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorlanıyor. Gıda enflasyonu, maaş artışlarının çok üzerinde seyrediyor. Sağlıklı beslenmek imkansız hale gelirken, emekliler günü kurtarmaya çalışıyor. Pazar ve market fiyatları, maaşları hızla eritirken, vatandaşlar et ve protein içeren gıdalara ulaşamaz hale geldi.
İKTİDARIN BÜTÇE ÖNCELİĞİ MÜTEAHHİTLER Mİ?
Muhalefet, iktidarın bütçe politikalarını sert bir şekilde eleştiriyor. CHP Milletvekili Veli Ağbaba, 2018’de bayram ikramiyesinin en düşük emekli maaşı kadar olduğunu hatırlatarak, bugün 14.469 lira olması gerektiğini ifade etti. Ancak iktidarın, emeklilere yapılacak zammı bütçe dengeleriyle gerekçelendirdiğini belirtti. Muhalefet, milyarlarca liranın müteahhitlere ve garanti ödemeli projelere aktarıldığını vurguluyor. CHP’li milletvekilleri, iktidarın ekonomik tercihlerini eleştirerek, halkın yoksullaştırıldığını belirtiyor.
EKONOMİSTLER: "İKRAMİYEDE BİR JEST DAHA YAPILABİLİR, AMA ÇÖZÜM DEĞİL"
Ekonomistler, iktidarın emekliye ek zam yapmasının mümkün olduğunu ifade ediyor. Ancak alım gücü hızla düştüğü için bu artışların gerçek sorunu çözmeyeceğini belirtiyorlar. Resmi verilere göre, 2018’den 2024’e kadar olan dönemde resmi enflasyon yüzde 516, gıda enflasyonu ise yüzde 690 arttı. Aynı dönemde bayram ikramiyeleri yalnızca yüzde 200 artış gösterdi. Eğer enflasyon oranında zam yapılsaydı, ikramiyenin 6.163 lira olması gerekiyordu. Gıda enflasyonu kadar artırılsaydı 7.904 liraya, asgari ücret oranında artırılsaydı ise 10.069 liraya ulaşması gerekiyordu. Ancak yapılan artış sadece 1000 lira oldu.
Emekliler, iktidarın ekonomik politikaları nedeniyle daha da yoksullaştıklarını ifade ediyor. Yaklaşan seçimler öncesinde iktidarın emeklilere yeni bir adım atıp atmayacağı ise belirsizliğini koruyor.
