ABC POLİTİK ARKA PLAN

Adalet ve Kalkınma Partili(AKP) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail'in İran'a yönelik 13 Haziran 2025 tarihinde başlattığı saldırılar üzerine düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı 51. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı'nda konuştu.

Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye olarak bölgede kanla çizilecek yeni bir “Sykes Picot düzeninin” kurulmasına izin vermeyeceklerini söyledi.

Erdoğan ayrıca 1933 yılında Yahudilerin haklarını azaltmaya yönelik yasa çıkaran, 1939 tarihinde 2. Dünya Savaşı'nı başlatan ve 1941-1945 yılları arasında yaklaşık 6 milyon Yahudi'yi katleden Dönemin Nazi Almanyası Şansölyesi Adolf Hitler ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu birbirine benzetti. Recep Tayyip Erdoğan, “90 yıl önce Hitler'in çaktığı kıvılcım nasıl dünyayı ateşe attıysa, Netanyahu'nun siyonist emelleri de dünyayı felakete sürüklemekten başka gaye taşımıyor” ifadelerini kullandı.

İSLAM DÜNYASINA İHTİLAF ÇAĞRISI

Recep Tayyip Erdoğan son olarak 2 milyarlık İslam aleminin dünyada daha etkin bir pozisyona gelmesi gerektiğini düşündüğünü söyledi. Erdoğan bunun için önce kendi içlerindeki ihtilafları çözmeleri gerektiğini belirterek kendi meselelerini ortak akıllarıyla ve iradeleriyle sahiplenmemeleri durumunda başkalarının çıkarlarına hizmet etmiş olacaklarını söyledi.

OSMANLI'YI PAYLAŞMAYI ÖNGÖREN ANLAŞMA

Erdoğan'ın atıfta bulunduğu Sykes-Picot Antlaşması, 1. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı İmparatorluğu topraklarını paylaşmayı öngören bir antlaşmaydı. Antlaşmanın görüşmeleri 23 Kasım 1915 ile 3 Ocak 1916 tarihleri arasında İngiliz Diplomat Mark Sykes ve Fransız Diplomat Francıis Georges-Picot arasında yapıldı. Antlaşma iki ülke hükumeti tarafından 9 ve 16 Mayıs 1919 tarihlerinde iki ülke hükumetleri tarafından da onaylanmıştı. Daha sonra antlaşmaya 1919 yılının Ekim ayında Çarlık Rusyası da dahil olmuştu.

Antlaşmaya göre Trabzon, Erzurum, Van, Bitlis ve Güneydoğu Anadolu'nun bazı bölgeleri Çarlık Rusyası'na; Doğu Akdeniz Bölgesi, Adana, Antep, Urfa, Mardin, Diyarbakır, Musul ve Suriye'nin kıyı kesimleri Fransa'ya; Hayfa ve Akka liamları, Bağdat, Basra ve Güney Mezopotamya'ya Britanya'ya verilecekti.

Ayrıca Fransa ve Britanya'nın kontrolündeki topraklarda Arap devletleri konfederasyonu ya da Fransa ve Britanya kontrolünde tek bir Arap devleti kurulacaktı.

Antlaşma son olarak İskenderun'un serbest liman olmasını ve Filistin'in kutsal yerleşim yeri olması nedeniyle Uluslar arası bir yönetim tarafından yönetilmesini öngörüyordu.

Harita

Yeşil bölgeler Çarlık Rusyası, mavi bölgeler Fransa, kırmızı bölgeler de Britanya'ya verilmesi öngörülen bölgeler.

TROÇKİ İFŞA ETMİŞTİ

Rusya'da 6 Kasım 1917 tarihinde(Rus takvimine göre 24 Ekim) Vladimir Lenin öncülüğünde gerçekleşen sosyalist devrim sonrası Rusya anlaşmadan çekildi. Ayrıca Rusya'daki sosyalist devrimin önemli liderlerinden dönemin Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti(RSFSC) Dışişleri Halk Komiseri Lev Davidoviç Bronştayn(Bilinen adıyla Troçki) antlaşmanın bir kopyasını 24 Kasım 1917 tarihinde kendilerinin yayınladığı İzvestiya(Haberler) isimli gazetede yayınlamış ve Osmanlı İmparatorluğu topraklarının paylaşılmak istendiğini dünya kamuoyuna ifşa etmişti.

OSMANLI İMZALAMIŞ KUVAYİ MİLLİYE YIRTMIŞTI!

Anlaşmanın Anadolu'yu içeren bölümü Sevr Antlaşması içerisinde yer aldı ve dönemin Osmanlı İmparatorluğu Hükumeti tarafından 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanmıştı.

Mustafa Kemal Atatürk'ün 16 Mayıs 1919'da İstanbul Bandırma Vapuru ile harekete ederek 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun'a vararak başlattığı Kurtuluş Savaşı ise bu antlaşmanın uygulanmasını engellemişti.

Kurtuluş Savaşı sonrası 24 Temmuz 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi(TBMM) Hükumeti ile işgalci ülkeler arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin tapu senedi olan Lozan Antlaşması imzalanmış ve Türkiye bağımsızlığını kazanmıştı.

Kaynak: ABC POLİTİK HABER MERKEZİ