HABER ANALİZ: SONER BAHADIR
Amerika Birleşik Devletleri(ABD) güdümünde yeniden şekillendirmek için Ortadoğu'ya ölüm ve vahşet saçan İsrail'in saldırganlığı sonrası Lübnan'da sular durulmuyor.
ABD ve İsrail'in talepleri doğrultusunda Lübnan hükumeti tarafından Hizbullah başta olmak üzere bütün silahlı grupların silahsizlandırılması tasarısının önceki akşam onaylanması ülkede Hizbullah destekçilerinin protestolarına neden oldu.
Lübnan Ordusu, sosyal medyada yayılan çağrılar sonrası yurttaşlara protestolara dair çizdiği sınırı deklare etti ve bu sınırı uymayan protestolara izin verilmeyeceğini söyledi.
Ordu, barışçıl ifade özgürlüğüne saygı duyduklarını öne sürerek, “Hiçbir güvenlik ihlaline, toplumsal barışın bozulmasına, yolların kapatılmasına veya kamu ve özel mülklere tecavüze” izin verilmeyeceğini net bir şekilde bildirdi.
في ظل ما يواجهه لبنان من تحديات استثنائية في المرحلة الراهنة، ولا سيما استمرار العدو الإسرائيلي في اعتداءاته وانتهاكاته للسيادة الوطنية، إلى جانب الوضع الأمني الدقيق، ظهرت دعوات من قبل أفراد عبر مواقع التواصل الاجتماعي للقيام بتحركات احتجاجية، ونشر مقاطع فيديو مفبركة وقديمة العهد… pic.twitter.com/F0p5wrd0Zn
— الجيش اللبناني (@LebarmyOfficial) August 9, 2025
TRUMP'IN KONGRE ÜYESİ DESTEK VERMİŞTİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın partisi Cumhuriyetçi Parti’den Kongre Üyesi Darrell Issa, Lübnan Cumhurbaşkanı Avn ile 7 Ağustos 2025 tarihinde yaptığı görüşmenin ardından İsrail'in Güney Lübnan'dan çekilmesi sorununa çözüm bulmak için çalışmaya devam edeceklerini belirterek, “Lübnan Ordusuna da tam desteğimizi sunuyoruz” demişti.
JOSEPH AVN, ABD'YE VERDİĞİ SÖZÜ YERİNE GETİRİYOR
Yaşanan gelişmeleri anlamak için Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın geçmişine bakmakta fayda var.
Askeri eğitim gören ve ülke yasalarına göre Cumhurbaşkanı ve Genelkurmay Başkanı'nın mensup olması gereken Marudi azınlığına mensup olan Joseph Avn, Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler lisans eğitimi almıştı. 2015 yılında İsrail sınırında bulunan 9. Tugay'ın komutanlığına atanan Avn, 8 Mart 2017 tarihinde ise Lübnan Silahlı Kuvvetleri(LAF) Başkomutanı(Genelkurmay Başkanı) olarak atanmıştı. Bu görevdeyken Suriye sınırında bulunan Irak Şam İslam Devleti(IŞİD) ve bugün Suriye'deki cihatçı yönetimin liderliğini yapan Muhammed Culani kod adıyla tanınan Ahmed Şara'nın o dönem liderliğini yaptığı El Nusra Cephesi silahlı cihatçı örgütlerle mücadeleye öncülük etmişti.
Hristiyan muhafazakarlığına dayalı ve ülkenin önde gelen partilerinden Lübnan Kuvvetleri Partisi'nin Genel Başkanı Samir Geagea ise 2022 yılının Temmuz ayında Joseph Avn'ın dönemin Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn'a iyi bir halef olabileceği yönünde bir beyanda bulunmuştu. Katar'ın başını çektiği görüşmelerinin ardından 2023 yılında ABD, Fransa, Suudi Arabistan ve Mısır'ın aralarında bulunduğu ülkeler Joseph Avn'ın cumhurbaşkanlığına destek verdi.
Lübnan Parlamentosu 15 Aralık 2023 tarihinde Joseph Avn'ın görev süresini bir yıl uzatma kararı almıştı. Bu karar, Suriye'de 8 Aralık 2024 tarihinde AKP ve Batı destekli silahlı cihatçılarn devirdiği BAAS Arap Sosyalist Partisi rejimini destekleyen Emel Hareketi ve Emel Hareketi ile birlikte 1983-1990 Lübnan İç Savaşı'nda Lübnan Ulusal Direniş Cephesi'nde yer alsa da Suriye'ye yönelik cihatçı işgal döneminde BAAS karşıtı tutum alan Dürzi Lider Velid Canpolat'ın Avn gibi Beyrut Amerikan Üniversitesi siyaset bilimi lisans programı mezunu oğlu Taymur Velid Canpolat'ın Genel Başkanı olduğu İlerici Sosyalist Parti(PSP) tarafından desteklendi.
Avn'ın Lübnan yönetiminde öne çıkmasını sağlayan gelişme ise Filistin İslami Direniş Hareketi'nin(Hamas) 7 Ekim 2023 tarihinde “Aksa Tufanı” adını vererek Re'im bölgesindeki Supernova Festivali'ne baskın düzenlemesi oldu.
İran'ın başını çektiği ve Suriye, Yemen, Irak ve Lübnan'da etkili olan İsrail ve ABD karşıtı “Direniş Ekseni”nin Lübnan'daki kolü Hizbullah, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin(IDF) Hamas'ın baskınını fırsat bilerek Filistin'de işgal ve katliamlara başlaması üzerine IDF'ye saldırılar düzenlemeye başlamıştı.
IDF'nin 30 Temmuz 2024 tarihinde Hizbullah'ın üst düzey komutanlarından Fuat Şükür'ü öldürmesinin ardından Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah da 1 Ağustos 2024 tarihinde “destek cephesi olmanın ötesine geçerek bütün cephelerde açık savaş” olarak tarif ettiği “yeni aşamaya” geçtiğini duyurmuştu.
Bunun üzerine İsrail, Lübnan Hizbullahı üyelerinin 2 gün peş peşe çağrı cihazlarını ve telsizlerini patlattıktan sonra 18 Eylül 2024 tarihinde dönemin İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da işgal ve katliamlarının merkezini Lübnan'a kaydırdıklarını belirterek “yeni aşamaya” geçtiğini duyurmuştu.
Joseph Avn, İsrail saldırganlığı sürecinde LAF Genelkurmay Başkanı olarak görev yapmıştı.
Avn, 9 Ocak 2025 tarihinde yapılan seçimde Lübnan Cumhurbaşkanı seçilmişti. Joseph Avn yemin töreninde Hizbullah'ın silah bırakması için çalışacağını söylemişti.
