İran, 2015 tarihli nükleer anlaşmayı destekleyen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2231 sayılı kararının bugün, 18 Ekim 2025 itibarıyla resmen sona erdiğini duyurdu. İran Dışişleri Bakanlığı, bu tarihten itibaren ülkenin nükleer faaliyetlerine ilişkin hiçbir BM kısıtlamasının geçerli olmadığını savundu ve nükleer dosyasının BMGK gündeminden çıkarılması çağrısında bulundu.
İran, bu gelişmenin ardından nükleer programının, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na (NPT) taraf diğer nükleer silahsız devletlerin programları gibi ele alınması gerektiğini ve dosyasının BMGK gündeminden çıkarılmasını talep etti.
AVRUPA’YA KÖTÜ NİYET ELEŞTİRİSİ
Açıklamada, nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları olan İngiltere, Fransa ve Almanya'nın, daha önce “snapback” mekanizmasını işleterek İran'a BM yaptırımlarını yeniden yürürlüğe sokma adımını eleştirildi. İran, bu ülkeleri hem anlaşmadaki yükümlülüklerini yerine getirmemekle hem de BMGK kararlarını “kötü niyetle ve yasal prosedürleri gözetmeksizin kullanmaya çalışmakla” suçladı.
İran, Avrupa ülkelerinin bu adımının ülkeler tarafından “herhangi bir hukuki değeri veya etkisi olduğunun düşünülmemesi gerektiği”ni kaydetti.
SNAPBACK SÜRECİ
2015 nükleer anlaşmasından ABD'nin tek taraflı çekilmesinin ardından, Avrupalı üç ülke 28 Ağustos'ta anlaşmadaki "snapback" mekanizmasını işletme kararı almıştı. Bu mekanizma, İran'a uygulanan BM yaptırımlarını otomatik olarak geri getiriyordu. Süreç, Rusya ve Çin'in itirazlarına ve İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile vardığı anlaşmaya rağmen sonuçsuz kalmış ve 28 Eylül gece yarısı itibarıyla İran'a BM yaptırımları otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmişti. Bu durum, İran'ın NPT'den çekilmek dahil adımlar atabileceği tehdidini gündeme getirmişti.
