İsrail Parlamentosu(Knesset) Devlet Kontrol Komitesi, 7 Ekim 2023 tarihinde Filistin İslami Direniş Hareketi(Hamas) tarafından Supernova Festivali’ne yönelik düzenlenen “Aksa Tufanı” saldırılarına ilişkin Devlet Soruşturma Komisyonu (COI) kurulması önerisini oyladı.
Oylamada 4 muhalefet üyeleri tam kadro "evet" oyu kullanırken, öneriye karşı çıkan 6 üyenin tamamının koalisyon hükümeti partilerinden olması, hükümetin soruşturma isteksizliği olarak yorumlandı. Komite Başkanı Mickey Levy, artan tepkiler üzerine “yeniden oylama yapılacağı” sözünü verdi.
Toplantı sırasında, Devlet Denetçisi'nin, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun 7 Ekim'deki ihmallerine ve üst düzey yetkililerin başarısızlıklarına işaret eden raporunun bazı bölümleri sunuldu.
AİLELER HALKI SOKAĞA DÖKECEĞİNİ SÖYLEDİ
7 Ekim saldırılarında hayatını kaybedenlerin aileleri, karara sert tepki gösterdi ve bir Devlet Soruşturma Komisyonu kurulması yönündeki taleplerini yineledi. Supernova Festivali’nde öldürülen Ido Edri'nin annesi Reut Edri, bakanların kendisine daha önce komisyon sözü verdiğini söyledi ve hükümeti uyardı:
“Benim için bir iyileşme yok. Eğer bir Devlet Soruşturma Komisyonu kurulmazsa, halkı sokaklara dökeceğiz. Devlet Soruşturma Komisyonu olmayan hiçbir alternatifi kabul etmeyeceğiz. Halkı sokaklara dökeceğiz ve pes etmeyeceğiz.”
Geçen hafta Yüksek Adalet Divanı, hükümete 7 Ekim olaylarını araştıracak bir organ kurulması yönündeki ilerleme hakkında bilgi vermesi için bir ay süre tanımıştı.
İKİ GEREKÇE
Kamuoyunun büyük bir kısmı iki yıldır kapsamlı bir soruşturma için baskı yapmasına rağmen, hükümet şu ana kadar bir COI kurmaktan kaçındı. İsrail basınına göre, hükumetin bu tavrının iki ana nedeni bulunuyor:
1. Devam Eden Savaş: Devam eden bir savaşın ortasında bireyleri soruşturmanın uygun olmaması.
2. Mahkeme Güveni: Yüksek Mahkeme Başkanı Isaac Amit'e koalisyondaki birçok kişi tarafından güvenilmemesi.
BATI ŞERİA'YI İLHAK KARARI
Knesset ayrıca dün, işgal altındaki Batı Şeria (Yahudiye ve Samiriye) toprakları üzerinde İsrail egemenliğinin uygulanmasına ilişkin yasa tasarısını ön görüşmede onayladı. Kritik yasa, iki devletli çözüm ihtimalinin fiilen sona ereceği yönündeki endişeleri artırdı.
Knesset'in basın servisi tarafından yapılan açıklamaya göre, Filistin topraklarında İsrail'in yayılmasını öngören tasarı, ilk oylamada 25 kabul ve 24 ret oyuyla kabul edildi.
Kararın ardından ilk açıklamayı yapan İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, tasarıyı memnuniyetle karşıladı:
"Batı Şeria üzerinde egemenliği tesis etmenin zamanı geldi."
Bu gelişme, uluslararası toplum nezdinde hala geçerli kabul edilen ve Batı Şeria’nın nihai statüsünü müzakerelerle belirlemeyi öngören Oslo Anlaşmaları’na aykırı bir adım olarak değerlendiriliyor.
Daha önce İsrail radyosu, işgalci hükümetin bu yasayı geçirmesinin, Amerika Birleşik Devletleri(ABD Başkanı) Donald Trump ile bir krize yol açabileceğinden endişe ettiğini bildirmişti.
Knesset, son olarak 23 Temmuz'da da 71 milletvekilinin desteğiyle Batı Şeria’nın ilhakına ilişkin bir önergeyi onaylamıştı. Yeni onaylanan bu yasa, İsrail'in Batı Şeria'daki varlığını kalıcılaştırma ve ilhak sürecini hızlandırma yönündeki kararlılığını gösteriyor.