ABC POLİTİK ARKA PLAN
Cumhuriyet Halk Partisi(CHP) Grup Başkanvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi(TBMM) Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu Üyesi Murat Emir, tutuklu Gazeteci Fatih Altaylı'ya verdiği röportajda, komisyonun çalışmalarına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Murat Emir, komisyonun temel hedefinin geçmişte denenen “Eve Dönüş Yasası” benzeri bir düzenleme ile PKK'ya özel af için toplumsal bir zemin hazırlamak olduğunu belirtti. CHP olarak bu sürece demokrasi ve adalet ilkelerini eklemeye çalıştıklarını söyledi.
RAPOR HAZIRLANACAK
Emir, basına kapalı olarak gerçekleşen 8 Ağustos 2025 tarihli toplantıda Milli İstihbarat Teşkilatı(MİT) Başkanı İbrahim Kalın'ın komisyona yaptığı sunumu “Derli toplu, aydınlatıcı ve iyi bir çalışma” olarak niteledi. Sunumda yeni bilgiler edindiklerini ancak her şeye vakıf olduklarını söyleyemeyeceğini belirtti.
Murat Emir, toplantıda konuşulanları partinin diğer üyeleriyle paylaşamayacaklarını ancak edinilen bilgilere dayanarak bir politika haritası oluşturup bunu parti yönetimine rapor edeceklerini ifade etti.
ERDOĞAN’IN VE CHP’NİN AMACI
Emir, Milliyetçi Hareket Partisi(MHP) Genel Başkan ı Devlet Bahçeli'nin süreci bir “devlet projesi” olarak görüp sahiplendiğini düşünüyor.
Murat Emir’e göre Adalet ve Kalkınma Partili(AKP) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise PKK’yı bitirerek Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden(DEM Parti) “tırtıklayacağı” oylarla iktidar süresini uzatma hesabı yapıyor.
CHP'nin komisyondaki varlığını ise şu sözlerle açıkladı:
“PKK silahlarını bırakmak istiyorsa, biz 'Hayır bırakmasınlar' diyebilir miyiz? Komisyonda olmasak böyle söylediğimiz propagandası yapılırdı.”
Emir, amaçlarının komisyonu bir fırsata çevirerek basın özgürlüğü, adil yargılama ve ifade özgürlüğü gibi demokratik adımların atılmasına zemin hazırlamak olduğunu vurguladı.
“MHP’NİN AÇIKLAMALARI UMUT VERİCİ”
Murat Emir, komisyonun yasa teklifi verme yetkisi olmadığını, ancak tavsiye kararlarını Adalet Komisyonu'na ileteceklerini söyledi. Emir, Anayasa Mahkemesi(AYM) kararlarının uygulanmasını yakından takip edeceklerini belirterek, “Uygulamayı test etmek için kısa süre yeterli,” dedi.
Bu durumu “ülkeye demokrasi ve adalet getirmek için pazarlık etmek” olarak tanımlayan Murat Emir, MHP'nin ve Komisyon Üyesi Feti Yıldız'ın açıklamalarının bu konuda umut verici olduğunu ekledi.
ÖCALAN GÜNDEMİ YOK
DEM Parti'nin, Abdullah Öcalan'ın serbestliği dışında bir gündemi olmadığı izlenimini verdiğini belirten Emir, DEM Parti’nin komisyonu kendileri acısından acil olan sorunun çözüm yeri olarak gördüğünü ve kapsamı dar tutarak hızlı bir biçimde çözmek istediğini belirtti. Emir’e göre DEM Parti; dağdaki çocuklar insin, yenileri gitmesin, hapisteki çocuklar çıksın ve mümkünse Öcalan çıksın istiyor.
Murat Emir, Öcalan'ın çıkması konusunda kararın komisyonda değil, iktidar tarafından alınacağını söyledi. Emir komisyonda, tüm anaların etnik kökenine bakılmaksızın ağlamaması için çaba göstereceklerini vurguladı.
EVE DÖNÜŞ YASASI NEDİR?
Emir’in bahsettiği ve “Eve Dönüş Yasası” olarak bilinen 4959 sayılı "Topluma Kazandırma Kanunu” 29 Temmuz 2003 tarihinde kabul edildi ve 6 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştı.
Yasa, “siyasi ve ideolojik amaçlı terör örgütü mensuplarının topluma yeniden kazandırılması” hedefiyle hazırlanmıştı.
Kanundan faydalanabilecek kişiler:
*Terör örgütü mensubu olup silahlı direniş göstermeksizin teslim olanlar veya örgütten ayrılanlar.
*Yakalananlardan, örgüt tarafından işlenen suçlara iştirak etmeyenler veya iştirak edenler.
*Terör örgütü mensuplarına yer, erzak, silah veya cephane temin edenler.
Kanundan faydalanamayacak kişiler:
*Terör örgütünün en üst düzey yönetiminde yer alan ve örgütü sevk ve idare edenler.
*Yargı sürecinde önceki beyanlarını reddedenler.
*Daha önce benzer yasalardan yararlanıp yeniden suç işleyenler.
Kanunun en önemli maddelerinden biri olan ceza indirimleri şu şekilde düzenlenmişti:
* Örgütün suçlarına karışmamış olup teslim olanlara ceza verilmez.
* Suçlara iştirak etmiş ancak teslim olan ve örgüt hakkında doğru bilgi verenlerin cezaları, suçun niteliğine göre önemli ölçüde indirilir.
* Yakalandıktan sonra bilgi vererek örgütün dağılmasına veya suçların önlenmesine yardımcı olanların cezalarında da indirimler yapılır.
Yasa, bu hükümlerden yararlanan kişilerin korunması için de tedbirler öngörmekteydi. Yasaya göre İçişleri Bakanlığı, bu kişilerin topluma kazandırılması için gerekli her türlü koruma tedbirini alabilirdi ve bu tedbirler arasında kimlik değişikliği de bulunmaktaydı.
Kanun, bu işlemlerin gizlilik içinde yürütülmesini zorunlu kılmaktaydı.