ABC POLİTİK ARKA PLAN
Filistin İslami Direniş Hareketi’nin(Hamas) 7 Ekim 2023 tarihinde düzenlediği “Aksa Tufanı” isimli baskını gerekçe göstererek başta Filistin olmak üzere Ortadoğu’yu kana bulayan İsrail, Suriye’ye yönelik dikkat çekici bir güvenlik planı ve stratejik bir kalkınma programını eş zamanlı olarak yürürlüğe koyuyor. İsrail, Suriye yönetimine el koyan Heyetu Tahrir Şam (HTŞ) isimli silahlı Radikal İslamcı örgütün kurduğu yönetime, yeni bir güvenlik anlaşması taslağı sundu. Bu planın, Suriye'nin başkenti Şam yakınlarını da içine alan geniş bir alanı kapsayacağı bildirildi.
ÜÇ AYRI GÜVENLİK KUŞAĞI
İsrail tarafından sunulan öneriye göre, Şam’ın güneybatısındaki bölgede üç ayrı güvenlik kuşağı oluşturulacak. Bu bölgeler, Suriyeli grupların sahip olabileceği silah ve askeri varlık düzeylerine göre sınıflandırılacak. Ayrıca Suriye topraklarında, İsrail sınırına paralel şekilde 2 kilometrelik bir tampon bölge oluşturulması öngörülüyor.
Özellikle İsrail-Suriye sınırına en yakın bölgede ağır silahların ve askeri birliklerin konuşlandırılmasına kesinlikle izin verilmeyecek. İsrail’in bu plan çerçevesinde, son aylarda Suriye’de işgal ettiği bazı bölgelerden kademeli olarak çekilmeyi teklif ettiği; ancak stratejik öneme sahip Karmen Dağı’nın zirvesindeki karakolu elinde tutmak istediği ifade ediliyor.
HTŞ cephesinden ise İsrail’in sunduğu teklife henüz resmi bir yanıt gelmedi.
1 MİLYAR DOLARLIK “KAN ANTLAŞMASI”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 24 Şubat 2025’te Dürzilerin güvenliğine dair sert mesajlar vermişti. Bu kapsamda hazırlanan ve "Kan Antlaşması" olarak tanımladığı 5 yıllık kalkınma ve güvenlik planı, 4 Mart 2025 tarihinde İsrail hükümeti tarafından onaylanmıştı. 2025-2029 yıllarını kapsayan plan çerçevesinde, Golan Tepeleri, Celile ve Karmen Dağı bölgelerinde yaşayan Dürzi ve Çerkes toplulukları için toplamda 1 milyar 78 milyon dolarlık bütçe ayrılmıştı.
Plan kapsamında Kunetra, Süveyda ve Dera şehirlerinin askerden arındırılması hedeflenirken, HTŞ’nin Şam’ın güneyine doğru ilerlemesine kısıtlamalar getirilmesi talep ediliyor.
Binyamin Netanyahu, Dürzi toplumuyla “benzersiz” bir bağ kurduklarını vurgulayarak bu ilişkiyi “kan antlaşması” olarak nitelemişti.
