Sosyal Güvenlik Uzmanı ve Mali Müşavir Özgür Erdursun, emeklilik süreciyle ilgili kritik açıklamalarda bulundu. Erdursun, çalışanların ne zaman emekli olacağını ve emeklilik hesaplamalarını detaylarıyla anlattı. Çalışma hayatında yıllardır rehberlik eden Erdursun, sosyal güvenlik konularında en çok merak edilen sorulara yanıt verdi.
8 EYLÜL 1999 ÖNCESİ SİGORTALI OLANLAR NASIL EMEKLİ OLUR?
Bu tarihe kadar sigortalı olanlar, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak biliniyor. Erdursun, bu gruptakilerin yaşa tabi olmadan ya da belirli bir yaş sınırında emekli olabileceğini ifade etti.
Kadınlar için 3600 prim günü tamamlandığında 58 yaşında, erkekler için ise 60 yaşında emeklilik hakkı doğuyor. Ancak, işe başlama tarihine göre belirlenen prim gün sayısı tamamlandığında yaş şartı aranmıyor.
Örnekler üzerinden açıklama yapan Erdursun, 1993 yılı Ocak ayında sigortalı olan bir kadının 5600 prim günüyle emekli olabileceğini, 1997 yılında sigortalı olan bir kadının ise 5900 prim gününe tabi olduğunu belirtti. 1999 yılı Ocak ayında sigortalı olanlar ise 5975 prim günüyle yaş şartı olmadan emekli olabiliyor.
Erkekler için de benzer şartlar geçerli. 1992’de sigortalı olan bir erkeğin 5600 prim günü, 1997’de sigortalı olanın 5825 prim günü, 1999’da sigortalı olanın ise 5975 prim günü tamamlaması gerekiyor.
9 EYLÜL 1999 - 30 NİSAN 2008 ARASINDA SİGORTALI OLANLARIN DURUMU
Bu tarihler arasında sigortalı olanlar için yaş ve prim şartları değişiyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Ancak, 7000 prim günü tamamlanmalı.
Alternatif bir seçenek olarak 4500 prim günüyle de emeklilik mümkün. Ancak bu durumda, 25 yıllık sigortalılık süresinin doldurulması gerekiyor. Erdursun, askerlik ve yurtdışı borçlanması yapanların EYT kapsamına girebileceğine de dikkat çekti.
1 MAYIS 2008 SONRASI SİGORTALI OLANLARIN EMEKLİLİK YAŞI NASIL HESAPLANIYOR?
Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için emeklilik yaşı, prim günlerinin tamamlandığı yıla göre belirleniyor. Erdursun, bu durumun çalışanların planlama yapmasını zorlaştırdığını vurguladı.
- 2035'te prim gününü tamamlayanlar: Kadınlar 60, erkekler 61 yaşında emekli olacak.
- 2038'de tamamlayanlar: Kadınlar 61, erkekler 62 yaşında emekli olacak.
- 2042-2043 yıllarında tamamlayanlar: Kadınlar 62, erkekler 64 yaşında emekli olacak.
- 2046-2047 yıllarında tamamlayanlar: Kadınlar 64, erkekler 65 yaşında emekli olacak.
EKSİK PRİM GÜNLERİ NASIL TAMAMLANIR?
Prim günleri eksik olanlar için çözüm önerileri de var. Erdursun, çalışanların şu yöntemlerle prim günlerini tamamlayabileceğini söyledi:
- Doğum borçlanması
- Askerlik borçlanması
- Yurtdışı borçlanması
- Bağ-Kur ihya
Borçlanma bedelleri, günlük asgari ve azami tutarlara göre belirleniyor. Erdursun, en düşük borçlanma bedelinin 277,39 TL olduğunu belirtti.
SON 2520 GÜN KURALI NE ANLAMA GELİYOR?
30 Nisan 2008’den önce sigortalı olanlar için son 2520 gün kuralı geçerli. Son 7 yıl içinde hangi sigorta türünden daha fazla prim yatırıldıysa emeklilik o statüden gerçekleşiyor.
Ancak, 1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar için bu kural kaldırıldı. Tüm çalışma süresince hangi sigorta koluna daha fazla prim ödenmişse o sistemden emeklilik hakkı kazanılıyor.
EMEKLİLİK PLANLAMASI YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Erdursun, çalışanların emeklilik sürecinde şu faktörleri göz önünde bulundurması gerektiğini vurguladı:
- İlk işe giriş tarihi
- Eksik prim günleri
- Emeklilik statüsü (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı)
- Son 2520 gün hesabı (eğer 30 Nisan 2008’den önce sigortalı olunmuşsa)
- Emekli maaşını artırmak için en yüksekten prim ödeme seçeneği
EMEKLİLİK BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Erdursun, emekli olmaya hak kazananların E-Devlet üzerinden veya SGK’ya doğrudan başvuru yaparak işlemlerini tamamlayabileceğini söyledi.
Çalışanların ve emeklilik sürecine hazırlananların dikkatle takip etmesi gereken bu detaylar, emeklilik planlamasında kritik rol oynuyor.
