HABER ANALİZ: ABC POLİTİK
Cumhuriyet Halk Partisi(CHP) Merkez Yönetim Kurulu(MYK), Genel Başkan Özgür Özel başkanlığında toplandı. Toplantının ana başlıkları arasında mitingler, yeni açılan Cumhurbaşkanlığı Aday Ofisi, program çalışmaları, milletvekillerinin ağustos ayındaki saha çalışmaları, ülke genelindeki orman yangınları ve Cumhur İttifakı’nın “Terörsüz Türkiye” olarak adlandırdığı PKK’nın silah bırakması sonrası yürütülen süreci kapsamında kurulması planlanan komisyon yer aldı.
CHP'nin Adalet Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen, Ocak ayında CHP bünyesinde kurulan “Demokrasi ve Adalet Komisyonu”na ilişkin bir sunum gerçekleştirdi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi(TBMM) Başkanı Numan Kurtulmuş'un 31 Temmuz'a kadar partilerden üye isimleri belirlemelerini istemesi üzerine, CHP MYK komisyona üye verip vermeyeceği tartışmasına son noktayı koydu. MYK'da alınan karara göre, CHP komisyona iki şartla üye verecek:
1. Eşit Temsil: Komisyonda her partiden eşit sayıda üye olmasını istiyor.
2. Nitelikli Çoğunluk: Komisyonda kararların üye sayısının üçte iki veya beşte üçünün oyuyla alınması gerekiyor.
Kurmaylar, bu iki şartın Numan Kurtulmuş'a CHP Grup Başkanvekilleri tarafından iletildiğini ve şimdi yetkili bir ağızdan bu yönde bir açıklama beklediklerini belirtti. MYK kararına göre, bu iki şarttan birinin sağlanması durumunda CHP komisyona üye verecek, aksi takdirde süreç komisyonunda yer almayacak.
GİRMİŞ OLMAK İÇİN GİRMEYECEKLER
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin(AKP) Türkiye'ye bir adalet borcu olduğu görüşünde olan CHP kurmayları, komisyonda yer alma iradelerinin olduğunu ancak bunun “samimi, şeffaf, demokratikleşme yolunda bir çaba” olması gerektiğini vurguladı.
Komisyonun amacının gerçekten demokratikleşmeye hizmet etmesi gerektiği mesajı veren kurmaylar şu değerlendirmede bulundu:
“Komisyonun fikir babası biziz, komisyonun kurulmasını isteyen biziz, elbette kendi kurulmasını istediğimiz komisyona gireriz ama şartlarımız sağlanırsa. Komisyonda yer almak istiyoruz, bu konuda irademiz var, katkı vermek niyetindeyiz ama sadece komisyonda yer almak için yer almayız. Neticede CHP o komisyonu meşrulaştıracak. Sırf girmiş olmak için CHP orada olmaz. Samimi, şeffaf, demokratikleşme yolunda bir çaba, bir gayret olacaksa biz orada oluruz. Demokratikleşme yolundaki o samimi gayret ve çaba da ya eşit temsille olur ya da nitelikli çoğunlukla karar alınırsa olur.”
CUMHUR İTTİFAKI KOMİSYONDA ÇOĞUNLUKTA
Kurtulmuş, 25 Temmuz 2025 tarihinde TBMM’de temsil edilen partilere gönderdiği yazıda komisyonun partilerin oy oranlarına göre dağılacak 51 üyeden oluşacağı belirtilmişti.
Numan Kurtulmuş’un çağrısında AKP 21, CHP 10, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi(DEM Parti) ve Milliyetçi Hareket Partisi(MHP) 4’er, İYİ Parti ve Yeni Yol Grubu 3’er; Hür Dava Partisi(HÜDA PAR), Yeniden Refah Partisi(YRP), Türkiye İşçi Partisi(TİP), Emek Partisi(EMEP), Demokratik Sol Parti(DSP) ve Demokrat Parti(DP) 1’er üye verilmesi öngörülüyor.
İYİ Parti komisyona üye vermeyeceğimi beyan etti.
Bu durum göz önünde bulundurulduğuna Kurtulmuş’un çağrısıyla 10 partiden 48 üyenin katılımıyla komisyonun kurulması öngörülüyor.
ÖZEL’İN ÖNERİSİNDE MUHALEFET ÇOĞUNLUKTA
Özgür Özel’in önerdiği yapıda ise TBMM’de bulunan 12 parti eşit sayıda üyeyle temsil ediliyor. AKP, MHP, HÜDA PAR ve DSP’nin Cumhur İttifakı’nda olduğu düşünülürse; CHP, DEM Parti, İYİ Parti, Yeni Yol Grubu, YRP, TİP, EMEP ve DP’den oluşan 8 muhalefet partisi komisyonda 2/3 oranında çoğunluğu oluşturuyor.
Bu senaryoda da İYİ Parti'nin üye vermeyi reddetmesi durumunda ise 7 muhalefet partisi komisyonda 3/5 oranında komisyonda çoğunluğu oluşturuyor.
SADECE NİTELİKLİ ÇOĞUNLUK ÖNERİSİ KABUL EDİLİRSE
Özel’in önerisi doğrultusunda gerçekleşmesi muhtemel bir diğer senaryo da CHP’nin yalnızca nitelikli çoğunlukla karar alınması önerisinin kabul edilmesi.
Kurtulmuş’un çağrısı doğrultusunda oluşacak ve İYİ Parti'nin yer almadığı senaryoda Cumhur İttifakı’nı oluşturan AKP, MHP, HÜDA PAR ve DSP’nin komisyon üye sayısı 27.
TBMM’de geriye kalan bütün muhalefetin komisyon üye sayısı ise 22.
Bu rakamlara göre Cumhur İttifakı’nın komisyondaki ağırlığı yüzde 56.
ÖZEL’İN HEDEFİ CUMHUR İTTİFAKI KARAR VERMESİN
Özgür Özel’in önerisi doğrultusunda oluşan bütün senaryoların ortak noktası komisyonda Cumhur İttifakı’nın tek başına karar alamaması.
ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE CHP ÖNE ÇIKIYOR
Özel liderliğinde 31 Mart 2024 Yerel Seçimleri’nden Türkiye çapında en fazla oy alan parti olan ve anketlerde bu konumunu sürdüren CHP, “Türkiye’nin birinci partisi” sloganını kullanıyor.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 16 Ağustos 2024 tarihli TBMM Olağanüstü Genel Kurulu’nda Anayasa Mahkemesi(AYM) kararına rağmen TİP’ten Hatay Milletvekili seçilen Can Atalay’ın Yargıtay kararıyla düşürülen milletvekilliğinin iadesinin görüşülmeden oturumun kapatılmasının ardından CHP’nin birinci parti olduğunun bir “kara propapaganda” olduğunu öne sürmüştü.
Fakat 22 Nisan 2024 tarihinde Türkiye’yi ziyaret eden Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter-Steinmeier, İstanbul Büyükşehir Belediye(İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ile birlikte İstanbul’u gezmiş; 15 Ağustos 2024 tarihinde TBMM’de konuşma yapan Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 18 Ağustos 2024 tarihinde Özgür Özel’e mektup yazarak, “Sizleri 2.ülkeniz Filistin’e davet ediyorum. Seçtiğiniz herhangi bir tarihte gelebilirsiniz, Filistinli kardeşlerinizin durumunu yakından takip edebilirsiniz. Bu davet açık bir davettir” ifadelerini kullanmıştı.
Özel son olarak, Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart 2025 günü gözaltına alındıktan sonra Cumhurbaşkanı Adaylığı ön seçiminden 15 buçuk milyon oy alarak adaylaştığı 23 Mart 2025 tarihinde tutuklanması nedeniyle Eurofighter uçağının Türkiye’ye verilmesine karşı çıkan Almanya ile temaslarda bulunmuştu. Özgür Özel’in, Genel Başkan Yardımcısı olduğu Sosyalist Enternasyonal’de yakın ilişkiler sürdürdüğü ve Almanya’da hükumet ortağı olan Almanya Sosyal Demokrat Partisi(SPD) ile yapılan görüşmeler sonrası Almanya 23 Temmuz 2025 tarihinde Türkiye’ye Eurofighter satışına onay vermişti.
“YÜZDE 29’LA ORADA OTURTMAM”IN DEVAMI MI?
Yaşanan gelişmeler, Özel’in 10 Temmuz 2025 tarihinde İstanbul Sancaktepe’de düzenledikleri mitingde Recep Tayyip Erdoğan’ın anketlerdeki oyunun yüzde 29 olduğunu öne sürerek “Yüzde 29’la seni orada oturtmam” diyerek erken seçim talebini yükseltmesini hatırlattı.
Özgür Özel’in komisyonun bileşimi ve nitelikli çoğunlukla karar alma talebinin, çoğunluk gücünü kaybettiğini düşündüğü Erdoğan’ın karar vereceği bir sürece dahil olmak istememesi nedeniyle gündeme getirdiği düşünülüyor.
Kulislerde dile getirilen bir diğer düşünce de Özel’in süreci daha geniş bir toplumsal zemine yayarak çoğunluğu kazanıp Kürt sorunu gibi tarihsel bir sorunun çözümünde başrol oynayarak Türkiye’nin sorunlarını çözebileceğini halka gösterme hedefinde olduğu.
