Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonla mücadelede beklenti yönetimini güçlendirmek amacıyla farklı ekonomik aktörlerin 12 aylık beklentilerini içeren "Sektörel Enflasyon Beklentileri" yayınına başladı. TCMB, bu kapsamda piyasa katılımcıları, reel sektör ve hanehalkına ilişkin üç ayrı anketin sonuçlarını bir araya getirdi.
Piyasa Katılımcıları Anketi (PKA), İktisadi Yönelim Anketi (İYA) ve Tüketici Eğilim Anketi (TEA) aracılığıyla derlenen veriler, kamuoyuna düzenli olarak sunulacak. Veriler, her kesimin farklı bakış açılarını yansıtan enflasyon tahminlerini izleme imkânı veriyor.
HANENİN BEKLENTİSİ EN YÜKSEK SEVİYEDE
Grafik 1’de yer alan zaman serisine göre, en yüksek enflasyon beklentisine sahip grup hanehalkı oldu. Hanehalkı enflasyon beklentisi, 2023 yılı ağustos ayında en yüksek seviyeye ulaştıktan sonra inişe geçti. Haziran 2024 itibarıyla bu beklenti yüzde 71,5’e geriledi.
Reel sektörün beklentisi, 2022 sonunda zirveye çıktıktan sonra Ocak-Haziran 2024 döneminde yüzde 55 seviyelerinde yatay bir seyir izledi. Piyasa katılımcılarının tahminleri ise Ekim 2023’te yüzde 45,3 ile zirveyi gördükten sonra sürekli düşüşe geçti ve Haziran 2024’te yüzde 31,8 oldu.
Ancak hanehalkının yüksek oranlı beklentisi dikkat çekmeye devam ediyor.
ENFLASYON DÜŞECEK DİYENLERİN ORANI ARTTI
Grafik 2'de, hanehalkının enflasyon yönüne ilişkin beklentilerine dair bulgular sunuluyor. Tüketici fiyatlarının ya aynı kalacağını ya da daha düşük hızda artacağını bekleyenlerin oranı, 2024 Mart’tan itibaren yükselişe geçti. Bu oran Haziran 2024’te yüzde 33,5 olarak ölçüldü.
TCMB ve TÜİK işbirliğiyle yürütülen ankette yer alan yönlü beklentiler, para politikasına olan güvenin arttığına dair bir gösterge olarak değerlendiriliyor.
TUTARSIZ VERİLER AYIKLANDI, ORTALAMA OLUŞTURULDU
Hanehalkı verileri oluşturulurken, ankete verilen yanıtlar arasında tutarsızlık gösterenler hesaplamaya dâhil edilmedi. Kalan veriler ise aykırı değer analizine tabi tutuldu. Bu analizde “Tukey’s Hinges” yöntemi kullanıldı. Böylece farklı grupların ortalama enflasyon beklentileri daha sağlıklı biçimde belirlendi.
