Ekonomist Onur Çanakçı, TELE1 ekranlarında Bilge Yurtdağülen’in sunduğu “Gerçek Haber Gerçek Ekonomi” programına konuk oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinin hızla eridiğini vurgulayan Çanakçı, 7 ayın en düşük seviyesine ulaşıldığını belirtti. Çanakçı, “Vatandaşın alın terini sekiz liradan, dokuz liradan sattığınız dövizi, otuz beş liradan geri alarak rezerv artırdığınızı söylüyorsunuz. Bu bir aldatmacadır” ifadelerini kullandı.
“YAPISAL REFORM YOK, ZAMAN KAZANMA POLİTİKASI VAR”
Çanakçı, rezerv artışının yapısal reformlarla değil, dış kaynakla sağlandığını ifade etti. “Tarımda reform yapmadık. Kamuda tasarrufa gitmedik. İhracat artışı sağlanmadı. Buna rağmen rezerv artışı nasıl sağlandı? Faizleri yükselterek dışarıdan para çektik. Bu klasik AKP’nin zaman kazanma politikasıdır” dedi.
Kur Korumalı Mevduat sisteminin ülkeye 1.2 trilyon liraya mal olduğunu hatırlatan Çanakçı, Merkez Bankası’nın 818 milyar lira zarar yazdığını belirtti. Bu zararı “tarihi iflas” olarak değerlendirdi.
“HUKUKSUZLUK EKONOMİYİ BATIRIR”
Türkiye ekonomisinde istikrarın sağlanamayacağını vurgulayan Çanakçı, “Hukukun işlemediği bir yerde hiçbir para birimi, hiçbir yatırımcı kalıcı olmaz” dedi. Bu durumun yalnızca Türkiye için değil, ilerleyen dönemde ABD gibi ülkeler için de geçerli olacağını belirtti. ABD’de Trump’ın, Merkez Bankası Başkanı Powell’la faiz yarışına girdiğini söyleyen Çanakçı, “Trump bir siyasetçi değil, geçmişte iflas etmiş bir esnaf. Şimdi dünyanın kaderini belirlemeye çalışıyor” değerlendirmesini yaptı.
“BİR ODADA ÜŞÜYEN HALK SARAYLARI ISITIYOR”
Kamu harcamalarındaki savurganlığı eleştiren Çanakçı, halkın yaşam şartlarına dikkat çekti. “İnsanlar bir göz odalı evinde ısınamazken, 1150 odalı saray cayır cayır ısınıyor. Bunu da bu halkın vergisiyle yapıyorlar” dedi. Doğalgaz fiyatları dünyada düşerken Türkiye’de yüzde 20 zamlandığını hatırlatan Çanakçı, elektrik zammının da yıllık bazda yüzde 94’ü bulduğunu söyledi.
“TÜİK BİLE GERÇEĞİ ÖRTEMİYOR”
TÜİK’in bile üç aylık enflasyon ortalamasını yüzde 10.6 olarak açıkladığını belirten Çanakçı, “Bu enflasyon asgari ücretlinin cebinden 2223 lira, emeklinin cebinden 1445 lira eksiltti” dedi. “Hükümet dezenflasyon sürecindeyiz diyor ama halk bunu markette yaşamıyor. Siz vatandaşın cebinden elinizi çekmeden hiçbir verinin anlamı kalmaz” ifadelerini kullandı.
“GELİR ADALETSİZLİĞİ UÇURUMA DÖNÜŞTÜ”
Çanakçı, gelir ve vergi adaletsizliğine dikkat çekti. “Toplumun yüzde 15’i ülkenin büyümesinde söz sahibi. Yüzde 85 ise onların saltanatı için çalışıyor” dedi. Gelirin yüzde 40’ının yüzde 1’lik kesimde toplandığını belirten Çanakçı, “Bu kadar büyük eşitsizlikle bir ülke kalkınamaz” şeklinde konuştu.
“DOLAYLI VERGİYLE SİSTEMİ YÜRÜTÜYORLAR”
Vergi sistemine de tepki gösteren Çanakçı, “Holding patronuyla sokakta kâğıt toplayan insana aynı vergiyi ödetiyorlar. OECD ülkelerinde dolaylı vergi oranı yüzde 35-36 iken bizde bu oran iki katına ulaştı” dedi. Mutfakta kullanılan tüp gazdaki vergi yüküne dikkat çeken Çanakçı, “Turpun büyüğü beni ilgilendirmiyor. Benim için tüpün büyüğü önemli” ifadelerini kullandı.
“FAİZ POLİTİKASI GELECEĞİ ÇÖKERTİYOR”
Faiz politikalarının sürdürülebilir olmadığını belirten Çanakçı, tahvil faizlerinin yüzde 50’ye dayandığını söyledi. “Siz bugün bu oranlardan tahvil veriyorsunuz. İki yıl sonra enflasyon tek haneye düşecek diyorsunuz. Bu durumda faiz yükünü yıllarca bu milletin sırtına yıkacaksınız” dedi. Orta Vadeli Program’ın çöktüğünü belirten Çanakçı, 2024 enflasyon beklentisinin yüzde 33 olmasına rağmen yüzde 44 gerçekleştiğini hatırlattı.
“İKTİDAR OY PEŞİNDE, HALKI DÜŞÜNEN YOK”
AKP-MHP iktidarının ekonomi politikalarını seçim yatırımı olarak değerlendiren Çanakçı, “Gerçek refahı sağlayacak adımlar atmıyorlar. Ülkeyi sadece oy kazanmak için yönlendiriyorlar. Bu palyatif çözümlerle hiçbir yere varamazsınız” ifadelerini kullandı.
“BORSAYI KURTARMAK İÇİN VARLIK FONU’NA YÜKLENDİLER”
Kamu bankalarının borsayı ayakta tutmak için devreye sokulduğunu söyleyen Çanakçı, “Gençleri tarıma yönlendirmek yerine kamu bankaları aracılığıyla borsayı kurtarmaya çalışıyorlar. Bu ekonomi değil, bu bir aldatmadır” şeklinde konuştu.
“REZERVLERİN SONU GÖRÜNDÜ”
Bilge Yurtdağülen’in, “Rezervler tükendiğinde ne olacak?” sorusuna Çanakçı, “Kala kala 19-20 milyar dolarlık rezerv kaldı. Bu da sınırlı müdahaleye yetecek” yanıtını verdi. Dolar kurunun 37.99 sınırına dayandığını, gece saatlerinde 38.20 seviyelerinin görüldüğünü söyledi.
“BU ÇARK ZATEN DÖNMÜYORDU”
Çanakçı, yaşanan ekonomik çöküşün sorumlusunun halk olmadığını belirtti. “Ne İmamoğlu operasyonu ne gençlerin eylemleri bu düzeni bozdu. Zaten bozuktu. Zaten bu çark dönmüyordu” dedi. “Bundan sonra yaşanacakları CHP zihniyetine bağlamaya çalışırlarsa kimse şaşırmasın” diyerek siyasi manipülasyona karşı uyardı.
“MERKEZ BANKASI’NIN ANKETİ GERÇEĞİ YANSITMIYOR”
Merkez Bankası’nın açıkladığı piyasa katılımcıları anketine ilişkin yorum yapan Çanakçı, “Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 29.98. Bu iyimserliktir. TÜİK enflasyonunun yüzde 32-35 bandının altına inmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı. Bu durumun, gelecek yıl yapılacak ücret artışlarını da doğrudan etkileyeceğini ve yüzde 15'i geçmeyeceğini belirtti.
“HALKIN ZULMÜ DEVAM EDİYOR”
Çanakçı, “Bugün alınan her kararda halkın cebi yanıyor. Her yeni vergiyle, her yeni zamla insanlar açlık sınırına itiliyor” dedi. “Bu halk mutfağında tüp yakamıyor, kemik bulamıyor. Ama iktidar hâlâ gösteriş, hâlâ israf içinde” şeklinde konuştu. Ekonomide yaşanan gerçek krizleri örten açıklamaların, algı yaratmanın ötesine geçemediğini vurguladı.
