6 Mayıs 2025’te TBMM’de toplanan Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu, Hakimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) seçilecek 5 üyenin belirlenmesi için aday seçim sürecini başlattı. Ancak adayların belirlenme yöntemi üzerine yaşanan tartışmalar, komisyon çalışmalarını siyasi krize dönüştürdü. CHP ve Yeni Yol Partisi milletvekilleri, Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle uygulamaya itiraz ederek komisyon salonunu terk etti.
CHP’Lİ MURAT EMİR: “ANAYASA ÇİĞNENDİ, YARGI TEK ADAMA BAĞLI”
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında, komisyon çalışmaları sırasında Anayasa'nın açık biçimde ihlal edildiğini söyledi. Emir, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Anayasa yargısına gideceğiz. Tek adamın yargıyı her şekilde ve bütünüyle kontrol etme çabasının uzantısı olarak Anayasa çiğnenmiştir. Biz bu oyunu bozuyoruz, bu oyunun bir parçası olmadık ve bu oyunu halkımızla beraber bozacağız.”
Komisyonda yaşananları değerlendiren Emir, yargının tümüyle yürütmeye bağlandığını belirtti. Erdoğan’ın 6 HSK üyesini doğrudan atadığını, Meclis üzerinden de 7 üyeyi kontrol ettiğini söyleyen CHP’li yönetici, HSK'nın yapısının bağımsızlık ilkesini tümüyle yok ettiğini vurguladı.
SEÇİM YÖNTEMİ TARTIŞMASI: “ÜÇÜNCÜ TUR UYDURULDU”
Emir, Anayasa’nın 159. maddesinin açık hükmüne rağmen oylamanın blok listeyle yapıldığını, ikinci turdan sonra kura çekilmesi gerekirken usule aykırı şekilde üçüncü tur uygulamasının ihdas edildiğini ifade etti. Bu yöntemle AKP’nin kendi adaylarını kuraya sokarak HSK üyeliklerini biçimlendirdiğini belirten Emir, şu sözlerle tepki gösterdi:
“İki adamını torbaya koyup da kura çekince bunun adı kura çekmek olmuyor. Ad çekme işlemi bir kandırmaca olarak kullanıldı.”
“YERLEŞİK UYGULAMA YOK, ANAYASA’NIN AÇIK EMRİ VAR”
CHP’li yetkili, geçmiş HSK seçimlerinde uygulama farklılıkları olduğunu ama Anayasa'nın hükümlerinin açık olduğunu vurguladı. 2017 ve 2021 seçimlerinde de itiraz ettiklerini, fakat benzer yöntemlerin tekrarlandığını ifade etti. Emir, konuşmasının devamında, “CHP ile AKP uzlaştı” iddialarını da yalanlayarak şunları söyledi:
“Uzlaşı iddiası gerçek dışıdır. Her defasında görevimizi yaparız, beşte üç çoğunluk bulunamazsa ad çekme yöntemine başvururuz deriz. Ama bu defa üçüncü tur diye bir şey icat edip kendi adaylarını kuraya soktular.”
BÜLENT TEZCAN: “KOMİSYONU UZAKTAN ABDULLAH GÜLER YÖNETTİ”
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan da komisyon çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamada, Anayasa’nın açık hükümlerinin AKP tarafından çiğnendiğini belirtti. Seçim yönteminde oy çokluğuyla belirleme anlayışının Anayasa’ya aykırı olduğunu söyleyen Tezcan, şu cümleleri kullandı:
“Bir şark kurnazlığı içinde yapılmadığını biliyorduk. Telefonla talimat alarak hareket ettiler. Karma komisyonu AKP Grup Başkanı Abdullah Güler yönetti. Uzaktan kumandalı bir komisyon çalışması yürütüldü.”
Tezcan, komisyonun anayasal yetkisini aşarak, Adalet Bakanlığı’yla bağlantılı ve AKP'ye bağlı kadroları HSK’ya yerleştirme amacıyla çalıştığını ifade etti. Ekrem İmamoğlu hakkında yürütülen soruşturmalara ve hukuk dışı uygulamalara atıfta bulunan Tezcan, “Bu, Türkiye’de devam eden bir darbe sürecine Meclis eliyle destek verme çabasıdır” dedi.
MİTHAT SANCAR VE İDRİS ŞAHİN'DEN DESTEK
DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Mithat Sancar, CHP'nin önerisini destekleyerek adayların ayrı ayrı oylanması gerektiğini savundu. Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin ise süreci “görücü usulü seçim” olarak nitelendirdi. Adayların yeterince tanıtılmadan ve kamuoyunun bilgisi dışında belirlendiğini ifade etti.
CHP’NİN ÖNERGESİ REDDEDİLDİ, SEÇİM SÜRECİ TASNİF KOMİSYONU’NA DEVREDİLDİ
CHP’nin önergesi TBMM’de çoğunluk oyuyla reddedildi. Bunun ardından tasnif komisyonu kuruldu ve seçim süreci basına kapalı şekilde yürütüldü. HSK üyeliği için başvuran 101 aday arasından 15 kişi belirlendi. Bu adaylar şöyle sıralandı:
YARGITAY ÜYELERİ:
Fuzuli Aydoğdu, Ömer Faruk Aydıner, Mustafa Yapıcı, Hakan Yüksel, İbrahim Temir, Hakan Türkön, Ergün Şahin, Seyfi Han, Şerafettin Saka
DANIŞTAY ÜYELERİ:
Aysel Demirel, Cengiz Aydemir, Kemal Açıkgöz
AVUKATLAR:
Alişan Tiryaki, Hasan Oğuz Altınkaynak, Figen Şaştım
TBMM GENEL KURULU’NDA OYLAMA YAPILACAK
HSK’ya seçilecek beş üye, önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak gizli oylamayla belirlenecek. Üç aşamalı sistem uygulanacak: İlk oylamada üçte iki çoğunluk aranacak, ikinci turda beşte üç, üçüncü aşamada en çok oy alan iki aday arasında kura çekilecek.
KULİSLER: HSK PAYLAŞILDI, AKP VE MHP ANLAŞTI
Nefes gazetesi yazarı Nuray Babacan’ın edindiği kulis bilgilerine göre, seçilecek 5 HSK üyesinden 3’ü AKP’ye, 2’si MHP’ye ayrıldı. Cumhurbaşkanı kontenjanından atanacak 4 üyenin de iktidar çevresi tarafından belirleneceği iddia edildi.
Babacan, mevcut yapının “çıkar ilişkisine dayalı bir ahbap-çavuş düzeni” olarak işlediğini yazdı. Yargı içinden gelen bilgilere göre, suçluları arabasında taşıyan hakimlerin korunması, disiplin önerilerinin reddedilmesi gibi vakalar HSK’nın bağımsız olmadığını gösteriyor.
DENETİM ÖNERİLERİ RAFA KALDIRILIYOR
Yargıçların görev takibini sağlayacak bir denetim sistemi önerisinin HSK tarafından “yargı bağımsızlığına aykırı” gerekçesiyle reddedildiği öne sürüldü. Hakimlerin duruşmalara girip girmediğini izlemek için önerilen elektronik sistemin de sümen altı edildiği belirtildi.
HUKUKİ MEŞRUİYET TARTIŞMASI DERİNLEŞİYOR
AKP-MHP ittifakının HSK seçim sürecine yönelik müdahaleleri, Türkiye’de yargı bağımsızlığı ilkesinin fiilen askıya alındığına dair tartışmaları yoğunlaştırdı. CHP ve muhalefet, Anayasa’nın açık hükümlerinin ihlal edildiğini savunurken, komisyon kararlarının meşruiyeti ciddi biçimde sorgulanmaya başlandı.
