YAVUZ KARAMAHMUTOĞLU
ABD Başkanı Donald Trump, Kanada, Meksika ve Çin’den ithal edilen mallara ek gümrük vergisi getirdi. Beyaz Saray’ın açıklamasına göre Kanada ve Meksika’dan ithalata yüzde 25, Çin’den gelen ürünlere yüzde 10 vergi uygulanacak. Trump, bu kararın ulusal güvenlik için gerekli olduğunu savundu. Ancak ABD’nin 1 trilyon dolarlık ticaret açığı bu kararın arkasındaki esas neden olarak görülüyor.
TRUMP’IN GEREKÇESİ: EKONOMİK KRİZ Mİ, ULUSAL GÜVENLİK Mİ?
Trump, kararnameyi Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası kapsamında imzaladı. Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, "Bugün, Meksika ve Kanada’dan yapılan ithalata yüzde 25 tarife (Kanada enerji sektörüne yüzde 10) ve Çin’e ek yüzde 10 tarife uyguladım" ifadelerini kullandı.
ABD yönetimi, tarifelerin yasa dışı göçü ve uyuşturucu ticaretini önlemeyi amaçladığını öne sürdü. Beyaz Saray, geçen yıl 21 bin libreden fazla fentanil yakalandığını açıkladı. Ancak uzmanlara göre asıl neden, ABD’nin devasa dış ticaret açığını kontrol altına alma çabası. Beyaz Saray’a göre ABD ekonomisi ithalata bağımlı hale geldi ve bu durum ticaret dengesini bozuyor.
KANADA: "HAZIRLIKLARIMIZ TAMAM, KARŞILIK VERECEĞİZ"
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Trump’ın kararına sert tepki gösterdi. X hesabından yaptığı paylaşımda, “Bunu istemiyoruz ama hazırlıklıyız” ifadelerini kullandı. Trudeau, Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile görüşeceğini duyurdu.
Kanada yönetimi, ABD’den yapılan 155 milyar Kanada doları (107 milyar dolar) değerindeki ithalata yüzde 25 vergi uygulayacak. Trudeau, düzenlediği basın toplantısında bu tarifelerin geniş çaplı olacağını belirtti. Kanada, alkollü içecekler, giyim, ev aletleri, spor malzemeleri ve plastik gibi ürünlere ek vergi getirecek.
Trudeau, ABD halkına seslenerek, “Kanada’ya yönelik gümrük vergileri işlerinizi riske atacak, fabrikalarınızı kapatacak” şeklinde konuştu. Washington yönetimine misilleme yapacaklarını vurguladı.
MEKSİKA: "ZORLAMAYA BOYUN EĞMEYİZ, B PLANI DEVREDE"
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, ABD’nin kararını kabul etmediklerini belirtti. X hesabından yaptığı açıklamada, “Zorlama ile değil, akıl ve hukuk ile hareket edilir” dedi. Sheinbaum, Ekonomi Bakanı’na Meksika’nın çıkarlarını koruyacak "B planının" uygulanması için talimat verdiğini duyurdu.
Sheinbaum, Trump’ın Meksika’yı suç örgütleriyle ilişkilendirmesine tepki gösterdi. "Beyaz Saray’ın, Meksika hükümetini suç örgütleriyle ittifak halinde göstermek isteyen iftirasını kesin bir dille reddediyoruz" ifadelerini kullandı.
Meksika lideri, ABD’nin fentanil krizini kendi yanlış politikalarının yarattığını söyledi. “ABD hükümeti, ülkelerindeki ciddi fentanil tüketimi sorununu gerçekten ele almak isteseydi, kendi sokaklarında uyuşturucu satışına karşı mücadele ederdi” değerlendirmesinde bulundu.
Sheinbaum, Meksika’nın ABD ile çatışma istemediğini belirtti. "Meksika, yalnızca fentanilin ABD’ye ulaşmasını değil, hiçbir yere gitmesini istemiyor" dedi. Trump’a birlikte çalışma çağrısı yaparak, "Bu amaçla, Başkan Trump'a en iyi güvenlik ve halk sağlığı uzmanlarımızla ortak bir çalışma masası kurmayı öneriyorum" şeklinde konuştu.
ÇİN ŞİMDİLİK SESSİZ, AMA GERGİNLİK ARTABİLİR
ABD’nin yeni tarifeleri Çin’i de hedef aldı. Trump yönetimi, Çin’den gelen ürünlere yüzde 10 ek vergi uygulanacağını açıkladı. Pekin yönetimi henüz resmi bir tepki vermedi, ancak uzmanlar Çin’in sert bir karşılık verebileceğini öngörüyor.
ABD’NİN KENDİ EKONOMİSİNE ZARAR VEREN KARARI
Washington yönetimi, bu kararları ekonomiyi koruma iddiasıyla aldı. Ancak bu vergiler, Amerikan sanayisi ve tüketicileri için büyük bir yük oluşturacak. ABD’de birçok sektör ithalata bağımlı ve bu tarifeler ürün maliyetlerini artıracak.
ABD iç pazarında fiyatlar yükselecek, enflasyon tırmanacak ve iş kayıpları yaşanacak. Kanada ve Meksika’nın sert karşı adımları, ABD’ye ticari zarar verebilir. Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde Trump’ın bu sert politikaları, seçmen tabanını konsolide etme çabası olarak da yorumlanıyor.
ABD’nin bu adımları, ticaret savaşlarını daha da büyütecek. Kanada ve Meksika misilleme yapmaya başladı, Çin’in hamlesi ise merakla bekleniyor. Washington’un bu tarifeleri sürdürebilmesi zor görünüyor. Eğer ekonomik gerilim artarsa, ABD ekonomisi enflasyonist baskılar altında daha da zorlanacak.
