Ekonomist Mert Başaran, Türk Lirası faizlerinin yüksek seyretmesine ve döviz kurunun baskılanmasına ilişkin dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Başaran, mevcut ekonomik politikanın üretimi çökerttiğini ve uzun vadede işsizliği artıracağını vurguladı.
FAİZ POLİTİKASI ÜRETİMİ VURUYOR
Başaran, Türkiye'de bankaların yüzde 50'nin üzerinde faiz verdiğini ifade etti. Sabah saatlerinde bir bankanın 1 milyon lira için yüzde 52 faiz sunduğunu belirtti. Bu durumun iki yıl önce kur ataklarına karşı bir mantığa dayanabileceğini hatırlatan Başaran, mevcut durumda ise kuru baskılamanın üretimi mahvettiğini söyledi.
DOLARIN DÜŞMESİ SANAYİYİ ÇÖKERTİYOR
Başaran, doların uzun süredir düşük tutulduğunu ve bunun ekonomi bilmeyen vatandaşlar tarafından başarı gibi algılandığını ifade etti. Doların artmasının enflasyonu tetikleyebileceğini kabul eden Başaran, düşüşün ise üretimi bitirdiğini vurguladı. Viyana'da bir Michelin yıldızlı restorandaki fiyatların İstanbul'daki fiyatlardan daha düşük olduğunu örnek vererek, Türkiye'deki fiyat dengesizliğinin yanlış kur politikasından kaynaklandığını savundu.
İHRACATÇI VE SANAYİCİ SIKINTIDA
Başaran, mevcut kur politikası nedeniyle turizm, gıda, emlak, inşaat ve otomotiv gibi birçok sektörün çökme noktasına geldiğini belirtti. Türkiye'de ürünlerin fiyatlarının artık döviz kurundan bağımsız, fırsatçılıkla şişirildiğini ifade etti. Ancak asıl sorunun ihracat yapan sanayicilerde yaşandığını söyledi. "Bu kurla ihracat yapamıyorum" diyen sanayicilerin fabrikalarını kapattığını dile getirdi.
DÜŞÜK KURUN TARİHSEL ZARARLARI
Başaran, geçmişte de benzer hataların yapıldığını hatırlattı. 2002 ile 2013 yılları arasında dolar kuru baskılanarak ithalat cenneti yaratıldığını, üretimin yok edildiğini ve işsizliğin arttığını anlattı. Doları düşük tutmanın kısa vadede cazip görünse de uzun vadede ekonomik yıkıma yol açtığını vurguladı.
ENERJİ BİRİKİYOR, PATLAMA RİSKİ VAR
Başaran, kurun uzun süre baskılanmasının deprem etkisi yarattığını ifade etti. Doların, enflasyonun altında tutulması nedeniyle piyasada enerji biriktiğini, bunun ani kur patlamalarına yol açabileceğini söyledi. "Şu anda yüzde 16 artmış dolar var, enflasyon ise yüzde 60" diyerek mevcut dengesizliğin büyüklüğüne dikkat çekti.
FAİZLER KADEMELİ DÜŞÜRÜLMELİ DOLAR KADEMELİ ARTIRILMALI
Başaran, çözüm için faizlerin kademeli olarak düşürülmesi ve doların kontrollü biçimde yukarı yönlü serbest bırakılması gerektiğini savundu. Bu adımlarla ihracatın canlandırılabileceğini ve ekonomik dengelerin tekrar kurulabileceğini ifade etti.
YURT DIŞINA SERMAYE KAÇIŞI HIZLANDI
Başaran, sadece büyük sanayicilerin değil, küçük yatırımcıların da Türkiye'den para kaçırmaya başladığını vurguladı. Türkiye'deki bir daireyi satan vatandaşların Yunanistan, İtalya ve İspanya gibi ülkelerde ev aldığını anlattı. Bu durumun uzun vadede cari açığı büyüteceğini ve ekonomiye büyük zarar vereceğini belirtti.
SANAYİCİ KAYBEDERSE HERKES KAYBEDER
Başaran, sanayicilerin iş kaybetmesinin toplumun her kesimini olumsuz etkileyeceğini söyledi. "Sanayiciler yolunu bulur" diyenlere karşı çıkan Başaran, sanayicinin kapanan fabrikasının işsizliği artıracağını ve sosyal yapıyı bozacağını ifade etti. Bu nedenle ekonomi politikalarının yalnızca kısa vadeli enflasyon baskılamasına değil, uzun vadeli üretim gücüne göre kurgulanması gerektiğini vurguladı.